Ίσως το πιο καλοκαιρινό φρούτο, το καρπούζι (Citrullus lanatus) φυτεύεται από τα μέσα Απριλίου έως τα τέλη Μαΐου ενώ υπάρχουν και πρώιμες ποικιλίες που συναντάμε στο εμπόριο αρχές Ιουνίου και καλλιεργούνται στις αρχές της άνοιξης υπό κάλυψη. Είναι φυτό θερμών κλιμάτων και ως εκ τούτου μπορεί να καλλιεργηθεί μετά τους τελευταίους παγετούς της άνοιξης, ο σπόρος του βλαστάνει σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 13 oC και οι ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης του φυτού είναι 21-27 oC.
Στην αγορά υπάρχουν τα μίνι άσπερμα καρπούζια, που είναι στρόγγυλα και μικρού βάρους (2-4 κιλά) άρα και πιο εύκολα στη μεταφορά και αποθήκευσή τους, αλλά και τα κίτρινα καρπούζια, με κίτρινη σάρκα λιγότερο γλυκιά . Στο εξωτερικό θα δούμε και τετράγωνα ή σχήματος πυραμίδας καρπούζια, τα οποία παράγονται σε αντίστοιχου σχήματος κουτιά. Ακόμη, έχουμε και το μικροσκοπικό τύπο Πεπκουίνος, με καρπό 3εκ. που θυμίζει μικρό καρπούζι αλλά σε υφή και γεύση μοιάζει με αγγούρι.
Θρεπτική αξία: Αν και το μεγαλύτερο μέρος του αποτελείται από νερό (90%), δεν υστερεί σε θρεπτικά στοιχεία, καθώς περιέχει βιταμίνες, φυτικές ίνες, λυκοπένιο και β-καροτένιο, με μόλις 31 θερμίδες ανά 100γραμμάρια.
Η καλλιέργεια του καρπουζιού.
Η καλλιέργεια του καρπουζιού γίνεται υπαίθρια, από τα μέσα Απριλίου και η φύτευση γίνεται σε παράλληλες γραμμές, οι οποίες διαμορφώνονται είτε σε αυλάκια (ακολουθεί παράχωμα του κεντρικού βλαστού τους) είτε σε λοφίσκους.
Προετοιμασία εδάφους και φύτευση.
Θα πρέπει να επιλέξουμε ένα σημείο στο κήπο, λίγο απομακρυσμένο από τα άλλα φυτά ώστε να δώσουμε στα καρπούζια μας τον απαραίτητο χώρο που χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Σκάβουμε το χώμα μας με μια μικρή φρέζα ή τσάπα για να αφρατέψει και απομακρύνουμε τυχόν πέτρες και ξύλα.
Στη συνέχεια οριοθετούμε το χώρο φύτευσης και χαράσσουμε αυλακιές που θα απέχουν μεταξύ τους 50εκ. Αργότερα, όταν τα φυτά μας αναπτυχθούν, θα κατευθύνουμε τους έρποντες βλαστούς προς την εξωτερική πλευρά της κάθε αυλακιάς, υπολογίζοντας πως τα φυτά της κάθε μιας θα πρέπει να έχουν διαθέσιμο χώρο τουλάχιστον 2 μέτρων, καθώς οι βλαστοί μεγαλώνουν πολύ και απλώνουν.
Έπειτα με μια τσάπα ανοίγουμε τις αυλακιές σε βάθος 20εκ. και τις γεμίζουμε με το δικό μας μείγμα φύτευσης, σημαδεύοντας και τις θέσεις φύτευσης υπολογίζοντας πως τα φυτά θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους 1-1,2 μ.
Πριν ξεκινήσουμε τη μεταφύτευση των σπορόφυτων, απλώνουμε σε κάθε θέση φύτευσης καλά χωνεμένη κοπριά και ένα οργανικό λίπασμα που περιέχει και τα τρία κύρια θρεπτικά στοιχεία άζωτο-φώσφορο-κάλιο, ενώ φροντίζουμε να προσθέσουμε και ένα λίπασμα ασβεστίου, λόγω της αυξημένης ανάγκης των φυτών μας σε αυτό. Ανακατεύουμε τα υλικά που προσθέσαμε στις θέσεις φύτευσης ώστε να ομογενοποιηθεί καλά το μείγμα.
Αφού τελειώσουμε με τη λίπανση, ανοίγουμε μικρούς λάκκους και φυτεύουμε εκεί τα σπορόφυτά μας, όχι στο κέντρο αλλά στην άκρη της κάθε αυλακιάς, ώστε αργότερα που θα παραχώσουμε τον κεντρικό βλαστό να τον καλύψουμε με το εμπλουτισμένο χώμα που φτιάξαμε.
Κατά τη μεταφύτευση προσέχουμε να μην τραυματίσουμε τα φυτά ή να χαλάσουμε την μπάλα χώματος και να μην πιέσουμε το χώμα, για να μη συμπιεστεί και δυσκολέψουμε τον αερισμό του ριζικού συστήματος. Μόλις τελειώσουμε, με μια τσουγκράνα ισιώνουμε και ενισχύουμε τα τοιχώματα των αυλακιών και ποτίζουμε με άφθονο νερό, στο οποίο μπορούμε να διαλύσουμε και μία φυσική ορμόνη ριζοβολίας.
Καλλιεργητικά, μετά τη φύτευση.
Όταν οι βλαστοί αποκτήσουν ύψος 30-40εκ., κλείνουμε τα αρχικά αυλάκια με χώμα από τον ενδιάμεσο χώρο αυτών, παραχώνοντας τον κεντρικό βλαστό της κάθε καρπουζιάς κατά 6-8εκ. σε σχέση με την επιφάνεια του εδάφους. Έτσι, δημιουργείται ένα αυλάκι ανάμεσα στις σειρές το οποίο θα βοηθήσει τόσο στην απομάκρυνση των αγριόχορτων όσο και στο ευκολότερο πότισμα.
Την περίοδο του παραχώματος κατευθύνουμε και τους βλαστούς της κάθε καρπουζιάς προς την εξωτερική πλευρά όπου έχουμε αφήσει διάδρομο πλάτους 2μ.
Ταυτόχρονα με το παράχωμα μπορούμε να ψεκάσουμε και με ένα υγρό αζωτούχο λίπασμα, εάν τα φυτά μας δεν έχουν ζωηρή ανάπτυξη και έντονα πράσινα φύλλα.
Καθώς η καρπουζιά έχει μεγάλες ανάγκες σε νερό, ποτίζουμε 2-3 φορές την εβδομάδα, ανάλογα πάντα και με τις καιρικές συνθήκες και τον τύπο του εδάφους που έχουμε.
Μόλις τα λουλούδια των καρπουζιών αρχίσουν να «δένουν» κάνουμε αραίωση, αφήνοντας σε κάθε φυτό 2-3 ώστε να μπορεί το φυτό να μεγαλώσει ικανοποιητικά όλους τους καρπούς του.
Η συγκομιδή γίνεται στους 2,5 με 3 μήνες μετά τη φύτευση, ανάλογα με την ποικιλία και από κάθε φυτό θα πάρουμε 2 με 3 καρπούς.