Άγριο ραδίκι – από την σπορά έως την συγκομιδή Σχολιάστε
Επιστημονική ονομασία: Cichorium intybus L.
Άλλες ονομασίες: Πολυετές ραδίκι, Ραδίκι, Πικραλίδα, Πίκρα, Πικροκόλλα, Πικρομάρουλο, Σταμνάγκαθο, Παπαδουλιά
Το άγριο ραδίκι, είναι ένα πολυετές φυτό που απαντάται σε όλο τον ελλαδικό χώρο, τόσο κοινό που σε πολλές περιοχές οι αγρότες το θεωρούν ζιζάνιο. Τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα είναι οι όρθιοι ψηλοί βλαστοί (συνήθως ξεπερνούν το 1μ.) και τα όμορφα γαλάζια άνθη, φέρει τραχιά φύλλα με τριχωτή την κάτω επιφάνεια που συλλέγονται αγρίως και καταναλώνονται βραστά (λόγω της πικράδας τους) σε σαλάτες.
Σύμφωνα με το «Περί Ύλης Ιατρικής» του Διοσκουρίδη, το «κιχόριον» διαθέτει στυπτικές και ψυχραντικές ιδιότητες, ενώ η κατανάλωση του βοηθάει στο στομάχι. Σήμερα, είναι γνωστό για τη διουρητική, υπακτική και τονωτική του επίδραση και για την αποτοξινωτική του δράση που προστατεύει το ήπαρ, όταν καταναλώνεται τακτικά.
Λόγω της αφθονίας του άγριου ραδικιού στην Ευρώπη και τη δυτική Ασία, δεν έγιναν προσπάθειες για την εξημέρωση του μέχρι τον 17ο αιώνα, οπότε και ξεκίνησε η καλλιέργεια του και η δημιουργία νέων ποικιλιών. Σήμερα, το συναντάμε στην αγορά ακόμη και με σγουρά φύλλα ή κοκκινωπά και με γλυκύτερη γεύση από αυτήν των άγριων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν διαθέτουν θρεπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες.
Η καλλιέργεια του ραδικιού
Το ραδίκι ανήκει στα φυλλώδη λαχανικά, καλλιεργείται δηλαδή για το φύλλωμα του το οποίο εκπτύσσεται στη βάση του φυτού και σχηματίζει στο κέντρο του μια «κεφαλή». Οι πιο γνωστές ποικιλίες, όμως, δεν σχηματίζουν αυτήν την κεφαλή και ξεχωρίζουν ανάλογα με το χρώμα των μίσχων τους και το αν τα φύλλα τους έχουν όρθια ή πλάγια ανάπτυξη.
Σπέρνεται από τον Φεβρουάριο έως και τον Σεπτέμβρη, ανάλογα την ποικιλία και συγκομίζεται 3 ½ -5 μήνες μετά τη σπορά.
Πριν αρχίσει η διαδικασία της σποράς, σχηματίζουμε μια αλέα. Σκάβουμε δηλαδή το κομμάτι εδάφους που θέλουμε να καλλιεργήσουμε, ώστε να αφρατέψει το χώμα και να σπάσουν τυχόν σβόλοι, το ισιώνουμε για να μην έχει κλίση και η βροχή παρασύρει τους σπόρους και με μια τσουγκράνα μαζεύουμε τα χώματα περιμετρικά της έκτασης υψώνοντας ένα τοίχωμα περίπου 10-15εκ., το οποίο θα βοηθήσει στη συγκράτηση του νερού του ποτίσματος.
Επειδή το ραδίκι αγαπά την οργανική ουσία, ενσωματώνουμε στο έδαφος ένα βιολογικό λίπασμα τύπου 7-7-10 και καλά χωνεμένη κοπριά.
Στη συνέχεια, καθώς ο σπόρος του ραδικιού είναι πολύ ψιλός, για να αποφευχθεί η παραπανήσια ποσότητα σποράς, τον ανακατεύουμε σε έναν κουβά μαζί με ποταμίσια άμμο και μετά τον σπέρνουμε στα πεταχτά.
Τέλος, με μια τσουγκράνα ενσωματώνουμε τους σπόρους στο χώμα (1-2εκ.) και ποτίζουμε με ένα ποτιστήρι που στην άκρη του φέρει φυσούνα, για να μην παρασυρθεί ο σπόρος.
Μετά τη φύτευση
Όταν τα φυτά μας αποκτήσουν ύψος 8-10εκ., τα αραιώνουμε.
Το καλοκαίρι ποτίζουμε 1-3 φορές την εβδομάδα, ενώ τον υπόλοιπο καιρό πιο αραιά ή και καθόλου όταν βρέχει.
Κατά τη συγκομιδή, κόβουμε τα φύλλα με ένα μαχαίρι λίγο πιο πάνω από το έδαφος, χωρίς να τα ξεριζώνουμε , γιατί από το σημείο κοπής θα ξανά εκπτυχθούν φύλλα, με αποτέλεσμα από κάθε φυτό να κόψουμε 3-4 φορές.
Τρώγεται βραστή σαλάτα με ελαιόλαδο και λεμόνι. Στην Ελλάδα συνηθίζουμε να πίνουμε και το ζωμό του, το «ραδικόζουμο», που είναι ευστόμαχο, θερμαντικό ρόφημα με πολλά πολύτιμα ιχνοστοιχεία και πιστεύουμε ότι καθαρίζει το αίμα. Το ραδίκι μαγειρεύεται και με κρεατικά, κυρίως με το κατσικάκι.