Φασκόμηλο Ελληνικό (8 ΦΥΤΑ)

Salvia triloba, ελελίσφακος ο τρίλοβος, φασκόμηλο το τρίλοβο. Είναι πιθανώς ο ”ελελίσφακος” του Θεόφραστου.

Θεωρήθηκε ιερό βότανο από τους Έλληνες που το αφιέρωσαν στο Δία. Ο Διοσκουρίδης το αναφέρει ως βάλσαμο των ματιών και το συστήνει κατά των αιμορραγιών. Ο Θεόφραστος και ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσαν για θεραπευτικούς σκοπούς. Τον 17^ο αιώνα, οι Κινέζοι αντάλλασσαν τρία κιβώτια κινέζικου τσαγιού, με ένα κιβώτιο φασκόμηλου!

Οι Γάλλοι ονομάζουν το φασκόμηλο Ελληνικό τσάι, οι Κινέζοι το ονομάζουν «ελληνικό βλαστάρι», ενώ οι Λατίνοι «ιερό φυτό», μιας και το συνέδεαν με την ιδέα της αθανασίας. Για το βότανο αυτό οι Άραβες λένε,  “πώς μπορεί να πεθάνει ένας άνθρωπος,  που έχει στο κήπο του φασκόμηλο ; “.

Κατά το μεσαίωνα, ο Καρλομάγνος είχε διατάξει να φυτεύεται σε λαχανόκηπους και στους κήπους των μοναστηριών. Ακόμα, το χρησιμοποιούσαν κατά της χολέρας, των υψηλών πυρετών και της επιληψίας.

Το όνομα του γένους Salvia, προέρχεται από το λατινικό ρήµα ‘’salvare’’, που σημαίνει σώζω και θεραπεύω.

Το είδος που εμείς πολλαπλασιάζουμε, είναι αυτοφυές της Μεσογείου, ιδιαίτερα της Αδριατικής και της Ν. Ευρώπης. Στη χώρα μας το συναντούμε αυτοφυές στη Βόρειο Ελλάδα.

Φυτό πολυετές, ύψους έως και 80εκ.. Τα φύλλα του είναι μεγάλα, πράσινα με στρόγγυλο τελείωμα και άνθη ερυθρό-ιώδους χρώματος. Έχει μεγάλη προσαρμοστικότητα σε διάφορες θερμοκρασίες και υψόμετρα. Αναπτύσσεται από παραθαλάσσιες περιοχές έως και τα 1.500μ.. Επιπλέον, έχει πολύ μεγάλες αντοχές στην έλλειψη νερού και είναι ιδιαίτερα προσαρμοστικό στις υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες. Είναι ένα πολύ καλό αρωματικό φυτό για τον κήπο ή την γλάστρα με πολλές χρήσεις.

Επιλέξτε τοποθεσία που να είναι ηλιόλουστη και έδαφος που να στραγγίζει καλά το νερό. Προτιμά χαλικώδη, ξερικά και ασβεστούχα εδάφη.

Έχουμε διαπιστώσει ότι, το Φασκόμηλο είναι πολύ ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες. Ορισμένες από τις φυτείες πελατών μας, αντέχουν έως και τους  -25 ^oC. Ιδανικές θερμοκρασίες είναι,  οι 18 -22 ^oC.

Είναι από τα πιο εύκολα αρωματικά φυτά για καλλιέργεια, με ελάχιστες απαιτήσεις και μεγάλη προσαρμοστικότητα.

 

Οικογένεια: Lamiaceae (Χειλανθή)

Επιστημονική ονομασία: Salvia triloba L. ή Salvia fruticosa Mill.

Διεθνείς κοινές ονομασίες: Greek sage, S. libanotica, S. triloba, S. lobryana, S. cypria, salvia de jardín, salvia leucantha

Κοινές ονομασίες: ελελίσφακος ο τρίλοβος, φασκόμηλο το τρίλοβο

Ύψος: 0.70 – 0.80 μ.

Ιδανικό Ph εδάφους: 6 – 8

Χρώμα λουλουδιών: ερυθρό – ιώδες

Κύκλος ζωής: 13 – 15 χρόνια

Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ

Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ

Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).

Εποχή συγκομιδής: Εάν θέλετε να το αποξηράνετε, συγκομίστε πριν την άνθηση. Για την παραγωγή αιθέριου ελαίου, συγκομίστε κατά την πλήρη άνθιση. Τα φύλλα κόβονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αφού ο θάμνος είναι αειθαλής. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν φρέσκα, κατεψυγμένα ή να αποξηρανθούν. Κατά τη διάρκεια της αποξήρανσης, πρέπει να διατηρηθεί το πράσινο χρώμα των φύλλων. Η κακή αποξήρανση ή η κακή διατήρησή του, δίνει αντίστοιχα κακή γεύση όταν χρησιμοποιηθεί. Είναι λοιπόν προτιμότερο να χρησιμοποιείται φρέσκο.

Χρήσεις: Το Ελληνικό φασκόμηλο, έχει πολλές μαγειρικές χρήσεις. Αρωματίζει κρέατα (λευκά και κόκκινα), ψάρια και θαλασσινά, σάλτσες ζυμαρικών,  ριζότο και χρησιμοποιείται σαν συστατικό σε dressing σαλατών. Ταιριάζει με: αβοκάντο, καρύδια, μανιτάρια, πατάτες, κολοκύθες, φασόλια, ρεβίθια, φέτα, μπέικον κ.α. Το Ελληνικό φασκόμηλο θέλει προσοχή, διότι είναι εξαιρετικά ισχυρό, άρα έχει την τάση να επικαλύπτει όλες τις υπόλοιπες γεύσεις. Προσθέστε, λοιπόν, μικρές ποσότητες στην μαγειρική σας,  για παράδειγμα 2 – 3 φύλλα.

Είναι πολύ εύκολο να φτιάξετε τσάι φασκόμηλου. Εξαιτίας της πικρής του γεύσης, είναι καλό να το συνδυάσετε με μαύρη ζάχαρη και λεμόνι. Δεν περιέχει καφεΐνη, οπότε μπορεί να καταναλωθεί ζεστό η παγωμένο καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Ιδανικό για να αρωματίσει το ξίδι ή το λάδι. Εάν φυτευτεί κοντά σε άλλα φυτά όπως το αμπέλι ή τα λάχανα, απωθεί κάποια βλαβερά έντομα. Σαν καλλυντικό συνιστάται για λιπαρά δέρματα.

Τα αποξηραμένα ή φρέσκα φύλλα του, χρησιμοποιούνται και στη συντήρηση των τροφίμων.

Είναι πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό.

Το αιθέριο έλαιο του φασκόμηλου χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία, την αρωματοποιία και την ποτοποιία.

 

Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : αρχές άνοιξης και φθινόπωρο (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).

Αποστάσεις φύτευσης: 40 – 50 εκ. στην γραμμή και 60 – 90 εκ. μεταξύ των γραμμών.

Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς, είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.

Φυτέψτε το Ελληνικό φασκόμηλο κοντά σε μέλη της οικογένειας των σταυρανθών, όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών και κατσαρό λάχανο. Διώχνει τους λαχανόσκωρους, τα σκουλήκια του λάχανου και τα μαύρα σκαθάρια ψύλλων, τα οποία επιτίθενται στα σταυρανθή.

Το Ελληνικό φασκόμηλο μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή των παρασίτων και να ενισχύσει τη γεύση της φράουλας.

Επίσης, διώχνει τους ψύλλους και προσελκύει ωφέλιμα έντομα στα φυτά της τομάτας και είναι ένα από τα λίγα βότανα, που αναπτύσσονται καλά με δεντρολίβανο. 

Αποφύγετε να το φυτέψετε μαζί με αγγούρια (εμποδίζει την ανάπτυξη τους), με αψιθιά (μπορεί να το βλάψει) και με μάραθο (προκαλεί πρόωρη άνθηση στα φυτά).

Πότισμα γενικά: Το Ελληνικό φασκόμηλο όπως και τα περισσότερα αρωματικά δεν αγαπάει το πολύ νερό. 

 Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμά της με την μέθοδο της σταγόνας και με μικρές ποσότητες νερού. Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα και θα μειώσει την μυρωδιά του φυτού.

Δεκαπέντε ημέρες πριν την συγκομιδή, καλό θα είναι να σταματάνε εντελώς τα ποτίσματα. Κατά αυτόν τον τρόπο, δηλαδή με την έλλειψη νερού, το φυτό βελτιώνει την μυρωδιά του (αιθέρια έλαια).

Καλλιέργεια: υπαίθρια

 

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!  Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.