Σπανάκι μέτρια σγουρό – ο γίγαντας του χειμώνα (8 ΦΥΤΑ)

Παραδοσιακή, όψιμη ποικιλία Σπανακιού, ανοιχτής επικονίασης.

Γνωστή διεθνώς και ως Giant of Winter.

Φυτό όρθιας ανάπτυξης, πολύ παραγωγικό.

Σχηματίζει μεγάλα, σκούρο-πράσινα φύλλα, ελαφρά σγουρά και τραγανά, σε σχήμα λόγχης.

Πολύ ανθεκτικό στο ξεβλάστωμα. Προτιμήστε μέρη που έχουν αρκετή σκιά.

Πολύ καλή ανοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες. Είναι σπανάκι φθινοπωρινής – χειμερινής καλλιέργειας.

Λόγω των θρεπτικών ιδιοτήτων του, είναι πολύ κατάλληλο για παιδική και διαιτητική διατροφή.

Απαιτεί έδαφος, πλούσιο σε οργανική ουσία (καλά λιπασμένο) και έχει μέτρια ανάγκη σε νερό.

Κατάλληλη ποικιλία, για υπαίθρια και θερμοκηπιακή καλλιέργεια.

 

Οικογένεια: Chenopodiaceae

Επιστημονική ονομασία: Spinacia oleracea L.

Πιστοποίηση Βιολογικού φυτού: ΔΗΩ

Χρώμα φυλλώματος: πράσινο σκούρο

Ύψος φυτού: 18 – 22 εκ.

Εποχή καλλιέργειας: τέλος καλοκαιρού, αρχές – μέσα φθινοπώρου σε ζεστά κλίματα

Αποστάσεις μεταφύτευσης: 30 εκ. μεταξύ των γραμμών και 15 εκ. επί της γραμμής καλλιέργειας

Μεταφύτευση – Συγκομιδή: 45 – 55 ημέρες

Κύκλος ζωής: ετήσιος

Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ

Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ

Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε μεγάλες γλάστρες με πλούσιο υπόστρωμα).

Χρήση: μαγειρική, σαλάτες, πίτες, smoothies

 

Εποχή μεταφύτευσης : αρχές άνοιξης, τέλη καλοκαιριού (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).

Αποστάσεις φύτευσης: 10 – 15 εκ. στην γραμμή και 30 – 40 εκ. μεταξύ των γραμμών.

Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Ασχοληθείτε με τη φύτευση συντροφικών φυτών, για να αποφύγετε τα παράσιτα, που διαφορετικά θα επικρατούσαν στον λαχανόκηπό σας. Αυτή η μορφή ολοκληρωμένης διαχείρισης παρασίτων, είναι ένας δοκιμασμένος στο χρόνο, πρακτικός τρόπος για να διατηρήσετε έναν υγιή κήπο, προσελκύοντας επικονιαστές, ενώ τον γεμίζετε με πολυτελή άνθη και σαγηνευτικά αρώματα.

Έτσι θα λέγαμε, ότι για το σπανάκι, καλοί σύντροφοι στον κήπο, είναι: μπιζέλια, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, σέσκουλο, Bok Choy, μαρούλι, σκόρδο, κρεμμυδάκια, πράσα, φράουλα, τομάτα, μελιτζάνα, αγγούρι, φασόλια, κατιφές, μποράγκο, καλέντουλα, νεροκάρδαμο, κολίαντρο, άνηθο και μαϊντανό.

Αποφύγετε να το φυτέψετε, κοντά σε μάραθο, πατάτες, μέντα και καλαμπόκι.

Πότισμα γενικά: η ποσότητα και η πυκνότητα αρδεύσεων, εξαρτάται από την ποικιλία και το έδαφος, που έχει ο κήπος ή το κτήμα σας, καθώς και το εάν καλλιεργείτε στην βόρεια ή νότια Ελλάδα. Εμπειρικά θα λέγαμε ότι, πότισμα με σταγόνες (στάγδην άρδευση), 1 φορά την εβδομάδα είναι ιδανική πυκνότητα για τα πρώτα στάδια ανάπτυξης. Τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες, μπορείτε να αυξήσετε την ποσότητα της άρδευσης. ΠΡΟΣΟΧΗ, το νερό δεν πρέπει να ”λιμνάζει” γύρω από τα φυτά.

Αριθμός φυτών/m²: 15 φυτά σε υπαίθρια καλλιέργεια.

Καλλιέργεια: υπαίθρια και σε γλάστρες.

 

ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΜΑΣ

Οικογένεια: Amaranthaceae

Επιστημονική ονομασία: Spinacia oleracea L.

Καταγωγή σπανακιού: Κεντρική Ασία, πιθανόν Περσία.

Άλλες ονομασίες: – 

Διεθνείς ονομασίες: Spinach, Epinard, Spinat, Spinaci, Espinaca, Espinafre, Spanac, шпинат, ほうれん草

Γενικά στοιχεία για το σπανάκι: η ιστορία βεβαιώνει, ότι οι Πέρσες καλλιέργησαν για πρώτη φορά το σπανάκι, 20 αιώνες πριν. Με τα καραβάνια των Αράβων εμπόρων, οι σπόροι του μεταφέρθηκαν στην Ανατολή, όπου φαίνεται πως ρίζωσαν σχετικά γρήγορα, καθώς ήδη σε κάποια κινεζικά κείμενα του 7ου αιώνα μ.Χ., υπάρχουν αναφορές στο «περσικό λάχανο». Το σπανάκι έγινε για τους Άραβες ζωτικής σημασίας προϊόν και το επιδείκνυαν με ιδιαίτερη υπερηφάνεια. Με το διαμετακομιστικό εμπόριο και την σύναξη των λαών, μετά από τις αποικιακές τάσεις των Αράβων, το σπανάκι έφτασε στη Σικελία στα τέλη του 10ου αιώνα και αργότερα στην Ισπανία, όπου καλλιεργήθηκε αμέσως. Η διάδοσή του ήταν ραγδαία, αλλά σταδιακή ανά την Ευρώπη και στη χώρα μας έφτασε στα τέλη του 17ου αιώνα. Το όνομα αυτού του τόσο αγαπητού φυτού, διαδόθηκε από το αραβικό: «ισμπάναχ» – «ασπανάχ»  και με μικρές παραλλαγές διατηρήθηκε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η διάδοσή του αυξήθηκε μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, κυρίως λόγω της βαθιάς πίστης των κοινών ανθρώπων, αλλά και των επιστημόνων, ότι έχει αντιαναιμική δράση. Έτσι, μέχρι σήμερα, το σπανάκι δεν έλειψε από κανένα τραπέζι, είτε επρόκειτο για κάποιο φτωχικό νοικοκυριό, είτε για κάποιο ανάκτορο. Ακόμα και βασιλείς των περασμένων αιώνων, λάτρεψαν πιάτα στα οποία έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο, αυτό το τόσο αγαπητό και ξεχωριστό λαχανικό.

Τύποι σπανακιού: ο διαχωρισμός τους γίνεται με βάση τα φύλλα των ποικιλιών: α) Σπανάκι Savoy: πολύ έντονα σγουρό φύλλωμα, β) Σπανάκι Semi savoy: μέτρια – σγουρό φύλλωμα και γ) Σπανάκι Smooth: ποικιλίες με ίσιο φύλλωμα.

Απαιτήσεις του σπανακιού σε κλίμα: φυτό ψυχρής εποχής. Άριστες θερμοκρασίες για την ανάπτυξη των φυτών, είναι από 16 έως 20 °C. Τα όρια ανάπτυξης των φυτών του σπανακιού, όσον αφορά τις θερμοκρασίες, είναι από τους 10 έως τους 25 °C. Τα νεαρά φυτά, μπορούν να ανεχθούν θερμοκρασίες έως -9°C.

Απαιτήσεις του σπανακιού σε έδαφος: εδάφη γόνιμα, μέσης σύστασης, που στραγγίζουν καλά, είναι τα καλύτερα για την καλλιέργεια του. Εάν στην περιοχή σας, την περίοδο που θέλετε να καλλιεργήσετε σπανάκι, επικρατούν βροχοπτώσεις, τότε μπορείτε να επιλέξετε κτήματα με αμμώδη εδάφη.

Λίπανση: καλό θα είναι, για να γίνει ολοκληρωμένη λίπανση, πριν από οποιαδήποτε ενέργεια σας, να προχωρήσετε σε ανάλυση εδάφους. Είναι μια απλή και οικονομική μέθοδος. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας και να σας δώσουμε όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες.

Αποστάσεις φύτευσης: 10 – 15 εκ. πάνω στην γραμμή καλλιέργειας (απόσταση φυτό από φυτό) και 20 – 40 εκ. γραμμή από γραμμή καλλιέργειας (απόσταση σειρά με σειρά).

Καλλιέργεια σπανακιού σε γλάστρες ή δοχεία: το σπανάκι καλλιεργείται εύκολα σε ζαρντινιέρες ή γλάστρες. Ας δούμε παρακάτω την διαδικασία: α) Οι γλάστρες ή τα δοχεία που θα καλλιεργήσετε σπανάκια, πρέπει να έχουν βάθος τουλάχιστον 20 εκ. και η διάμετρος τους, στο επάνω μέρος, να είναι τουλάχιστον 30 εκ. Πρέπει να προσέξετε, ώστε οι οπές στράγγισης στη βάση τους, να είναι καλά ανοιχτές ή να ανοίξετε και άλλες, ώστε το νερό του ποτίσματος να στραγγίζει καλά από το υπόστρωμα. β) Επιλέξτε ένα ελαφρύ, βιολογικό υπόστρωμα, για σπορά λαχανικών. Αποφύγετε αυτά που έχουν σβόλους ή πέτρες, γιατί θα εμποδίσουν τον σχηματισμό των ριζών. Εάν έχετε δικό σας υπόστρωμα από κομποστοποίηση, κοσκινίστε το καλά και ”σπάστε” με τα χέρια σας τυχόν σβόλους, όταν το τοποθετείτε στη γλάστρα. γ) Αφού γεμίσουμε τις γλάστρες μας με το υπόστρωμα, ανοίγουμε με το δάκτυλο μας, τρύπες βάθους έως 2.5 εκ. Οι τρύπες αυτές, μπορεί να έχουν μια απόσταση 10 εκ. (η μια από την άλλη) και να είναι σε κυκλική διάταξη. Στη συνέχεια, τοποθετήστε σε κάθε τρύπα 3 – 4 σπόρους, σκεπάστε τους με το υπόστρωμα και ποτίστε ελαφριά και με προσοχή, ώστε να μην ξεσκεπάσετε τους σπόρους. δ) Σε 5 – 10 ημέρες, οι σπόροι θα βλαστήσουν. Με το που φτάσουν στο ύψος των 5 εκ., αραιώνουμε τα φυτά μας και αφήνουμε ένα φυτό (το καλύτερο) σε κάθε θέση.  ε) Τοποθετήστε τις γλάστρες σας, σε σημείο με αρκετή ηλιοφάνεια (6 – 8 ώρες την ημέρα). Όταν οι θερμοκρασίες της άνοιξης ανεβούν, μεταφέρετε τις γλάστρες σας, σε ημι -σκιερή θέση. ζ) Διατηρείστε το υπόστρωμα της γλάστρας σταθερά υγρό, με μικρές ποσότητες νερού, καθ΄ όλη την διάρκεια της καλλιέργειας. Σημεία Προσοχής: 1) Το υπόστρωμα που θα επιλέξετε, πρέπει να είναι το κατάλληλο. Χώμα από τον κήπο ή αποξηραμένα φύλλα, δεν έχουν συνήθως τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, για μια ικανοποιητική ανάπτυξη των φυτών. 2) Τα φυτά που μεγαλώνουν σε γλάστρα, μεγαλώνουν σε έναν περιορισμένο χώρο. Πρέπει να προσθέτετε, ανά τακτά χρονικά διαστήματα (ανά 15 ημέρες), υγρά βιολογικά λιπάσματα, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε θρεπτικά στοιχεία. 3) Κρατάμε σταθερά υγρό το έδαφος, χωρίς αυτό να ”λιμνάζει” γύρω από τα φυτά. Τακτικά ποτίσματα, με μικρό όγκο νερού, είναι καλύτερα από τα αραιά, που το νερό δίνεται σε μεγάλες ποσότητες. Η καλύτερη μέθοδος ποτίσματος, είναι αυτή της σταγόνας. Υπάρχουν στην αγορά, αρκετές προτάσεις, για πότισμα με σταγόνα στις γλάστρες του μπαλκονιού. 4) Ανά 15 – 20 ημέρες, εφαρμόστε στο έδαφος και στα φύλλα, ήπια βιολογικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα ή εφαρμόστε δικές σας τεχνικές φυτοπροστασίας. Η πρόληψη είναι η καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης (εντόμων – μυκήτων κ.α.).

Ποτίσματα στο σπανάκι: είναι απαιτητικό φυτό στο αρδευτικό νερό. Στη χώρα μας, μπορεί να χρειαστεί πότισμα στα σπανάκια, ακόμα και σε φθινοπωρινή ή ανοιξιάτικη καλλιέργεια. Ο λόγος είναι ότι, το φυτό του σπανακιού, απαιτεί νερό καθ΄ όλη την διάρκεια της καλλιέργειας και εάν τις παραπάνω εποχές, δεν υπάρχουν βροχοπτώσεις για κάποιο διάστημα, το έλλειμα υγρασίας στο έδαφος, πρέπει να συμπληρωθεί με ποτίσματα. Εμπειρικά, θα λέγαμε ότι, την άνοιξη και αρχές του φθινοπώρου που οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες, ένα πότισμα ανά 1 – 2 ημέρες, είναι αρκετό. Ενώ, την εποχή του χειμώνα, ένα πότισμα την εβδομάδα.

Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι, μικρού όγκου ποτίσματα, που διατηρούν την υγρασία σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο, είναι τα επιθυμητά. Ποτίσματα χωρίς προσοχή, με μεγάλες ποσότητες νερού, είναι πιθανό να δημιουργήσουν σήψεις στις ρίζες του σπανακιού. Ως μέθοδος άρδευσης, αυτή που είναι καλύτερη είναι με μπεκ (τεχνητή βροχή).

Πώς και πότε γίνεται η συγκομιδή του σπανακιού;  α) συγκομιδή ολόκληρου του φυτού: το σπανάκι είναι φυτό γρήγορης ανάπτυξης και το διάστημα σπορά – συγκομιδή, είναι μικρό. Συνήθως, 35 έως 70 ημέρες (εξαρτάται από την εποχή καλλιέργειας και την ποικιλία). Όταν το φυτό του σπανακιού, φτάσει στο επιθυμητό ύψος και έχει σχηματίσει 5 – 6 μεγάλα φύλλα, μπορεί να ξεκινήσει η συγκομιδή του. Εάν καθυστερήσουμε και δεν συγκομίσουμε άμεσα τα φυτά, είναι πολύ πιθανό, αυτά να κιτρινίσουν και η ποιότητα του φυλλώματος τους να μειωθεί. Η συγκομιδή γίνεται χειρωνακτικά και διαδοχικά (σε ”χέρια”), γιατί μπορεί να μην είναι ίδια η ανάπτυξη όλων των φυτών. Ξεριζώνουμε το φυτό, τραβώντας το σταθερά από το έδαφος, με την ρίζα.  β) συγκομιδή νεαρών φύλλων (baby leafs): υπάρχουν αρκετές ποικιλίες σπανακιού, που είναι κατάλληλες για συγκομιδή νεαρών φύλλων. Στην περίπτωση που θέλουμε να συγκομίσουμε νεαρά – τρυφερά φύλλα, κάνουμε την παρακάτω διαδικασία. 20 – 30 ημέρες μετά την σπορά, με ένα ψαλιδάκι, αφαιρούμε νεαρά φύλλα που είναι στην περιφέρεια του φυτού. Η συγκομιδή νεαρών φύλλων σπανακιού, γίνεται διαδοχικά και για αρκετό διάστημα, μέχρι το φυτό να σταματήσει την ανάπτυξη του.

Τα νεαρά φύλλα είναι τρυφερά, μαλάκα και μπορείτε να τα προσθέσετε σε σαλάτες (ωμά) με άλλα λαχανικά, ενώ ολόκληρο το φυτό, είναι ιδανικό για μαγειρική χρήση.

Διατήρηση και αποθήκευση: όταν αποθηκεύεται σωστά, το φρέσκο σπανάκι μπορεί να διατηρηθεί για 3 έως 7 ημέρες στο ψυγείο. α) Μην πλύνετε το σπανάκι πριν το αποθηκεύσετε. Η υγρασία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του σπανακιού και το πλύσιμο μπορεί να επιταχύνει την αλλοίωσή του. Πλύντε το μόνο όταν είστε έτοιμοι να το χρησιμοποιήσετε. β) Αν πρέπει να το πλύνετε, φροντίστε να στεγνώσει πολύ καλά πριν το αποθηκεύσετε. γ) Τυλίξτε το σπανάκι σε χαρτί κουζίνας. Αυτό θα απορροφήσει την υγρασία και θα βοηθήσει στη διατήρηση της φρεσκάδας του. δ) Τοποθετήστε το σπανάκι στο πιο κρύο συρτάρι του ψυγείου σας. Αυτό συνήθως, βρίσκεται στο κάτω μέρος.

Προσβολές από έντομα: Αφίδες, Κολεόπτερα, Φυλλορύκτες.

Προσβολές από μύκητες – βακτήρια: Περονόσπορος, Πύθιο, Φουζάριο, Σκωρίαση, Ριζοκτόνια, Κερκοσπορίωση, Αλτερναρίωση, Κλαδοσπόριο, Ανθράκωση.

Προσβολές από ιώσεις: Μωσαϊκό του σπανακιού.