Ταραξάκος ή πικραλίδα (8 ΦΥΤΑ)

Το φυτό αναφέρεται επίσης και στο διάσημο βιβλίο βοτάνων Shennong pen Ts’ao (2700 π.Χ.), όπως και στο Tang Materia Medica, καθώς οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν τον ταραξάκο, τόσο ως τροφή, όσο και ως φαρμακευτικό βότανο.

Η κοινή ονομασία «δανδελίων» (dandelion), προέρχεται από την Γαλλική φράση dent de lion που σημαίνει «δόντι λιονταριού», το οποίο με τη σειρά του, έχει την αφετηρία του στο Λατινικό leontodon («λεοντόδους») και αναφέρεται στο πριονωτό σχήμα του φυλλώματος.

Πολυετές, φυτό ύψους έως 25εκ.. Τα φύλλα του είναι σκούρου πράσινου χρώματος, οδοντωτά (μοιάζουν της άγριας ρόκας), ενώ τα άνθη του είναι χαρακτηριστικά φωτεινά και κίτρινα.

Οι σπόροι του Ταραξάκου, μετακινούνται με τον άνεμο και είναι πολύ πιθανό να τους δείτε να βλαστάνουν σε διάφορα σημεία του κήπου σας. Οπότε, η καλλιέργεια στο έδαφος θέλει πολύ προσοχή. Ένας τρόπος προστασίας, από την ανεξέλεγκτη εξάπλωσή του, είναι η αφαίρεση των ανθέων πριν την ωρίμασή τους.

Εάν θέλετε να αφαιρέσετε φυτά Ταραξάκου από τον κήπο σας, κατάλληλη εποχή για να τα ξεπατώσετε, είναι στις αρχές της άνοιξης.

Για  να μειώσετε την πικράδα των φύλλων του, καλλιεργήστε το σε περιοχή ημισκιερή.

Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική (TCM), η πικραλίδα έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία προβλημάτων στομάχου, σκωληκοειδίτιδας και προβλημάτων του μαστού, όπως φλεγμονή ή έλλειψη ροής γάλακτος. Στην Ευρώπη, η πικραλίδα χρησιμοποιήθηκε σε θεραπείες για πυρετό, προβλήματα με τα μάτια, διαβήτη και διάρροια.

Οι ιθαγενείς της Αμερικής έβραζαν επίσης πικραλίδα σε νερό και την έπαιρναν για να θεραπεύσουν νεφρική νόσο, πρήξιμο, δερματικά προβλήματα, καούρες και στομαχικές διαταραχές.

 

Οικογένεια:  Asteraceae

Επιστημονική ονομασία: Taraxacum officinale

Κοινές ονομασίες: πικραλίδα, ταράξακος ο φαρμακευτικός, αγριοράδικο, ραδίκι του βουνού, μαρουλίδα, αγριομάρουλο, πικραφάνα,  πικραφάκη.

Διεθνείς κοινές ονομασίες: Αγγλικά Dandelion, Γαλλικά  dent de lion, Ιταλικά dente di leone, Ισπανικά diente de león, Γερμανικά Löwenzahn

Ύψος φυτού: 0,20  –  0,30 εκ.

Ιδανικό Ph εδάφους: Ουδέτερο έως όξινο

Χρώμα λουλουδιών: φωτεινό κίτρινο

Κύκλος ζωής: πολυετές φυτό

Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ

Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ

Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).

Εποχή συγκομιδής: Εάν θέλετε να συγκομίσετε το υπέργειο τμήμα του φυτού, κάντε το κατά την έναρξη της άνθησης (τέλος καλοκαιριού), ενώ για την ρίζα, συγκομίστε το φθινόπωρο ή αρχές άνοιξης.

Χρήσεις: Φαρμακευτική, μαγειρική, ποτοποιία.

Οι πικραλίδες περιέχουν μια σειρά από βιταμίνες και μέταλλα, συμπεριλαμβανομένων βιταμινών A, C, E και K, φυλλικό οξύ, σίδηρο, κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο.

Ολόκληρο το φυτό είναι βρώσιμο. Κυρίως τα φύλλα είναι αυτά που καταναλώνονται ως σαλάτα σε πολλές χώρες όλου του κόσμου, τα οποία συνήθως βράζουν ή σοτάρονται, όπως το σπανάκι. Τα νεαρά φύλλα, είναι λιγότερο πικρά από τα μεγαλύτερα.

Η ξερή ρίζα του ταραξάκου, καβουρδισμένη και αλεσμένη, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του καφέ, είτε λόγω του χαμηλότερου κόστους είτε λόγω της απουσίας καφεΐνης.

Τα άνθη του αποξηραίνονται και μετά από επεξεργασία, αποτελούν φυσική χρωστική.

Το ταραξάκο στις Αγγλοσαξονικές χώρες, αποτελεί πρώτη ύλη για την παρασκευή μπίρας και κρασιού.

Επίσης είναι πολύ καλή τροφή για οικόσιτα ζώα, π.χ. κουνέλια.

Τα χόρτα αυτά, είναι πλούσια σε ασβέστιο, σίδηρο και κάλιο και πολύ χαμηλά σε θερμίδες, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά στις σαλάτες. 

Το φυτό έχει ατέλειωτες φαρμακευτικές χρήσεις, που βρίσκουν εφαρμογή στην λαϊκή ιατρική  ή στην σύγχρονη ιατρική. Τα τελευταία χρόνια γίνονται πολλές έρευνες για τις αντικαρκινικές ιδιότητες της ρίζας του, από πολλά πανεπιστήμια.

 

Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : Η ιδανική εποχή μεταφύτευσης, είναι όταν αναπτύσσονται τα πρώτα φυλλαράκια, στα μέσα της άνοιξης και μετά ξανά, μέσα του φθινοπώρου (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).

Αποστάσεις φύτευσης: 15 – 20 εκ. στην γραμμή και 50 – 60 εκ. μεταξύ των γραμμών.

Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.

Επιτρέποντας στις πικραλίδες να αναπτυχθούν κοντά σε φρούτα και λαχανικά πρώιμης ανθοφορίας, θα προσελκύσει τους επικονιαστές που αναζητούν νέκταρ. Τέτοια είναι τα κουκιά, οι πρώιμες φράουλες, τα βερίκοκα, τα δαμάσκηνα, τα ροδάκινα και τα κεράσια.

Ομοίως, η ανάπτυξη πικραλίδων κοντά σε όψιμους επικονιαστές όπως, τα μήλα, τα αχλάδια, οι όψιμες ντομάτες και φράουλες, θα αυξήσει την πιθανότητα επικονίασης ή/και ωρίμανσης.

Σε ορισμένες περιοχές, η πικραλίδα θεωρείται επιβλαβές ζιζάνιο και ενοχλητική σε πάρκα και χώρους αναψυχής στη Βόρεια Αμερική. Ωστόσο, για τον βιολογικό καλλιεργητή, τα οφέλη βαραίνουν κατά πολύ τα μειονεκτήματα.

Πότισμα γενικά: Στα φυτά της πικραλίδας, αρέσει η σταθερή υγρασία και πρέπει να ποτίζονται τακτικά για να διατηρηθεί το έδαφος υγρό, αλλά όχι να λιμνάζει. Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 30 πρώτων ημερών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 την εβδομάδα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).

Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα.

Καλλιέργεια: υπαίθρια

 

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!  Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.