Η γνωριμία του ανθρώπου με αυτό το φυτό, είναι τόσο μακρινή, όσο και η δημιουργία των πρώτων οργανωμένων κοινωνιών.
Οι Σουμέριοι πριν από 5.500 χρόνια ήταν οι πρώτοι, απ’ ότι γνωρίζουμε, που χρησιμοποίησαν το Θυμάρι ως καρύκευμα και φάρμακο, ενώ οι Αιγύπτιοι το ονόμαζαν ”θαμ” και μεταχειρίζονταν το αφέψημά του για να πλύνουν εκείνους που «πήγαιναν στα θυμαράκια». Η διαδικασία αυτή ήταν μέρος της προετοιμασίας για μουμιοποίηση. Οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποίησαν ως θυμίαμα στους ναούς και στο μπάνιο τους, ενώ οι Ρωμαίοι το χρησιμοποίησαν στον καθαρισμό δωματίων.
Από την ίδια ρίζα προέρχονται και οι λέξεις θυμίαμα και θυμιατίζω, ενώ στενή φαίνεται πως είναι και η σχέση με την λέξη ‘’θυμός’’, καθότι ο ‘’θυμός’’, για τους αρχαίους, δεν σήμαινε ‘’οργή’’, αλλά ζωτική δύναμη και βούληση (λιπόθυμος, εύθυμος, πρόθυμος κ.α.).
Τα παλαιότερα χρόνια, ο θρουμποπούλης ήταν εκείνος που πωλούσε θρουμπιά, τα μάζευε και τα φόρτωνε στο γαϊδούρι του.
Υπάρχουν πολλά είδη Θυμαριού σε όλο τον κόσμο. Ένα από τα είδη Θυμαριού που, εμείς πολλαπλασιάζουμε, είναι το Έρπον Θυμάρι, το οποίο φύεται στην μεσόγειο και στην Μικρά Ασία.
Πολυετής, αειθαλής και ανθεκτικός μικρός θάμνος, ύψους 2 – 5 εκ.. Φύλλα σκουρο-πράσινα μικρού μεγέθους, με απαλά μωβ άνθη.
Το Έρπον Θυμάρι είναι πολύ ευπροσάρμοστο είδος, με πολύ καλή ανάπτυξη σε διάφορα εδάφη, σε διάφορα υψόμετρα και διάφορες περιβαλλοντολογικές συνθήκες. Είναι φυτό της μεσογείου, αναπτύσσεται και μπορεί να καλλιεργηθεί από παραθαλάσσιες περιοχές, έως και περιοχές που φτάνουν σε υψόμετρο τα 2.500 μ. και είναι από τα ποιο ανθεκτικά αρωματικά φυτά, στην έλλειψη νερού. Το βρίσκουμε, επίσης και σε πολλές βραχώδεις, ορεινές και ξηρές περιοχές, της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Επιλέξτε τοποθεσία που να είναι ηλιόλουστη, έδαφος που να στραγγίζει καλά το νερό. Το Θυμάρι προτιμά χαλικώδη, ξερικά και ασβεστούχα εδάφη.
Έχουμε διαπιστώσει ότι, το Έρπων Θυμάρι είναι πολύ ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες. Ορισμένες από τις φυτείες πελατών μας, αντέχουν έως και τους -10 oC με -15 oC .
Οικογένεια: Lamiaceae (Χειλανθή)
Επιστημονική ονομασία: Thymus serpyllum L.
Διεθνείς κοινές ονομασίες: Wild thyme, mother of thyme
Κοινές ονομασίες: Θυμαρομάνα, Θύμος ο πολύτριχος (Thymus polytrichus), Αγριοθύμαρο.
Ύψος φυτού: 2 – 5 εκ.
Ιδανικό Ph εδάφους: Άριστο ph είναι το 6.3, όμως αναπτύσσεται καλά και σε εδάφη με ph μέχρι και 8.
Χρώμα λουλουδιών: μωβ
Κύκλος ζωής: πολυετής
Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ
Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ
Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζει καλά).
Εποχή συγκομιδής: Εάν θέλετε τα φρέσκα φύλλα, μπορείτε να συγκομίσετε όλες τις εποχές του χρόνου. Εάν θέλετε να αποξηράνετε το Έρπον Θυμάρι, συγκομίστε το στην έναρξη της άνθησης του.
Χρήσεις: αυτό το εκλεκτό βότανο, εκτιμάται ιδιαίτερα στην ιταλική και τη μαγειρική της Νότιας Γαλλίας και εμφανίζεται σε αναρίθμητα φαρμακευτικά παρασκευάσματα με πολλά οφέλη για την υγεία μας.
Το Έρπον θυμάρι αποτελεί ένα από τα πιο χρησιμοποιημένα βότανα, ταιριάζει το ίδιο καλά σε καυτερά ασιατικά φαγητά, όπως και σε μεσογειακά πιάτα. Χρησιμοποιείται ως καρύκευμα, στην μεσογειακή κουζίνα. Σε πολλές συνταγές, όπως αυτές για σαλάτες, τα φρέσκα φύλλα του, είναι βασικό υλικό, ενώ τα αποξηραμένα αρωματίζουν ψητά κρέατα και μαγειρευτά φαγητά.
Παραδόξως, παρότι το Θυμάρι ξεκίνησε από εδώ για να κατακτήσει ολόκληρο τον κόσμο, στην Ελλάδα δεν το χρησιμοποιούμε πολύ. Με το άρωμα και τη δυνατή του γεύση, συνηθίζεται να αρωματίζονται μόνο τα λάδια, ξίδια, σαλάτες και τουρσιά. Πάντως, ταιριάζει πολύ στις ψητές μελιτζάνες και τις πιπεριές φούρνου (πολλοί το θεωρούν ιδανικό μπαχαρικό, ακόμη και για το ψάρι), επίσης μπορούμε άφοβα να νοστιμίσουμε μ’ αυτό την φέτα ή αλλά τυριά, τα νερόβραστα λαχανικά, πίτες, μαζί με ρίγανη και μαντζουράνα αρωματίζει σούπες και σάλτσες και πολλά άλλα, αρκεί να θυμόμαστε, πως το ξερό Θυμάρι είναι πολύ πιο έντονο από το νωπό, γι’ αυτό η χρήση του πρέπει να γίνεται με φειδώ.
Το Έρπον Θυμάρι , χρησιμοποιείται ακόμη, για την παρασκευή αρωματικού τσαγιού (έγχυμα).
Η παραδοσιακή χρήση αυτού του φυτού, ως συντηρητικό τροφίμων, έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά στο κρέας και στο ψάρι.
Είναι πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό. Χρησιμοποιείται από την βιομηχανία τροφίμων, την αρωματοποιία και την ομοιοπαθητική.
Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες, κατά της βρογχίτιδας, λαρυγγίτιδας, άσθματος, γαστρίτιδας και αναπνευστικών προβλημάτων. Επίσης βρίσκει πολλές εφαρμογές στη σύγχρονη βιομηχανία φαρμάκων και καλλυντικών λόγω των αντισηπτικών, επουλωτικών, σπασμολυτικών και αποχρεμπτικών του ιδιοτήτων.
Τέλος το Έρπον θυμάρι – με τα χαρακτηριστικά έντονα, μωβ άνθη του – μπορεί να στολίσει όμορφα τις αυλές και τα μπαλκόνια σας.
Αποσμητικά, σαπούνια, κρέμες που τονώνουν την επιδερμίδα, λοσιόν για την ακμή, σαμπουάν ενάντια στην πιτυρίδα, στοματικά διαλύματα και οδοντόκρεμες, αντιβηχικά σιρόπια, λοσιόν για μετά το ξύρισμα και φάρμακα για τη δυσπεψία, είναι κάποια μόνο από τα προϊόντα, που συχνά ενισχύονται με το αιθέριο έλαιο του Θυμαριού.
Λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου στο νερό του μπάνιου, καταπραΰνει τους ρευματικούς πόνους.
Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : αρχές έως μέσα άνοιξης και μέσα έως τέλη φθινοπώρου (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).
Αποστάσεις φύτευσης: 20 – 30 εκ. στην γραμμή και 60 – 80 εκ. μεταξύ των γραμμών.
Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.
Δοκιμάστε να καλλιεργήσετε το θυμάρι, μαζί με φράουλες, τριανταφυλλιές και βατόμουρα, μιας και είναι πολύ φιλικά μεταξύ τους.
Ανέκδοτες συμβουλές προτείνουν ότι το θυμάρι απωθεί τα σκουλήκια του λάχανου, τις λευκές μύγες, τα σκουλήκια από το κέρατο ντομάτας, τα σκουλήκια του καλαμποκιού και άλλα.
Στο θυμάρι αρέσει το έδαφος σχετικά ξηρό και είναι ανθεκτικό στην ξηρασία, γι’ αυτό αποφύγετε να το φυτέψετε με συντρόφους που προτιμούν το υγρό χώμα.
Μερικές προτάσεις για βότανα συντροφιάς θυμαριού περιλαμβάνουν: δεντρολίβανο, μαντζουράνα, ρίγανη, μαϊντανό, λεβάντα και άνηθο.
Τέλος συντροφικά φυτά με το θυμάρι, είναι όλα τα σταυρανθή λαχανικά (λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, λαχανάκια βρυξελλών κ.λ.π.).
Αποφύγετε την καλλιέργεια θυμαριού κοντά σε βασιλικό, κόλιαντρο και σχοινόπρασο. Αυτά τείνουν να εκτιμούν το έδαφος που είναι υγρό, παρά την σχετική ξηρασία που αποζητά το θυμάρι.
Πότισμα γενικά: Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμά της με την μέθοδο της σταγόνας και με μικρές ποσότητες νερού. Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα και θα μειώσει την μυρωδιά του φυτού.
Το Έρπων θυμάρι, όπως και τα περισσότερα αρωματικά, δεν αγαπάει το πολύ νερό. Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 1 με 2 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 3 πρώτων μηνών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 τον μήνα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).
Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμα με την μέθοδο της σταγόνας και με μικρές ποσότητες νερού. Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα και θα μειώσει την μυρωδιά του φυτού.
Δεκαπέντε ημέρες πριν την συγκομιδή, καλό θα είναι να σταματάνε εντελώς τα ποτίσματα. Κατά αυτόν τον τρόπο, δηλαδή με την έλλειψη νερού, το φυτό βελτιώνει την μυρωδιά του (αιθέρια έλαια).
Καλλιέργεια: υπαίθρια
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.