Τσουκνίδα (8 ΦΥΤΑ)

Πολυετές, δίοικο, ποώδες φυτό. Ο βλαστός της φτάνει σε ύψος τα 1 – 2 μ. ενώ τα άνθη της είναι μικρά και άοσμα.

Τα φύλλα του είναι πράσινου χρώματος, οδοντωτά.

Ολόκληρο το φυτό καλύπτεται από αδενώδεις τρίχες, που κατά την επαφή τους με το δέρμα προκαλούν φαγούρα, πολλές φορές έντονη, τσούξιμο και κοκκινίλα σαν τσίμπημα κουνουπιού, ενώ σπανιότερα αλλεργικές διαταραχές. Αυτό οφείλεται σε ένα δηλητηριώδες υγρό, που περιέχουν οι λεπτές βελόνες του φυτού, στη σύσταση του οποίου υπάρχει μυρμηκικό οξύ, ακετυλοχολίνες και ισταμίνες, οι οποίες όμως βελόνες καταστρέφονται με το βράσιμο ή το ψήσιμο.

Καλλιεργείται παραδοσιακά στην Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία, Αγγλία, ενώ τα τελευταία χρόνια ξεκίνησαν  καλλιέργειες και στην χώρα μας.

Την βρίσκουμε άγρια, σε περιοχές ή τοποθεσίες με υψηλή υγρασία και σε λιβάδια.

Η τσουκνίδα προσελκύει τόνους ωφέλιμων εντόμων, είναι νόστιμη στην κουζίνα και έχει αρκετές αποδεδειγμένες φαρμακευτικές χρήσεις.

Είναι φυτό μικρών απαιτήσεων. Αναπτύσσεται καλύτερα σε περιοχές, με ανοιξιάτικες βροχές και ήπια καλοκαίρια.

Είναι ένα παρεξηγημένο αγριόχορτο. Ακόμα και σήμερα, δεν είναι γνωστό στο ευρύ κοινό, το πόσο σπουδαίο και σημαντικό φυτό είναι για την υγεία μας, αλλά και για τον κήπο μας. Επίσης είναι πολύ νόστιμο.

Ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης 15 – 25 °C.

 

Οικογένεια: Urticaceae

Επιστημονική ονομασία: Urtica dioica

Διεθνείς κοινές ονομασίες: common nettle, burn nettle, stinging nettle, grosse brennessel, ortie dioique, grande ortie

Κοινές ονομασίες: Κνίδη η δίοικος, τσικνίδα, ήμερη αγκινίδα (Κρήτη).

Ύψος: 1,0 – 2,0 μ.

Ιδανικό Ph εδάφους: 6.0 έως 8.0

Χρώμα λουλουδιών: λευκό

Κύκλος ζωής: 6 – 8 χρόνια

Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ

Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ

Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).

Εποχή συγκομιδής: ανάλογα το υψόμετρο, τέλος άνοιξης – αρχές καλοκαιριού.

Συνήθως τα φυτά της Τσουκνίδας, είναι έτοιμα για συγκομιδή, 60 – 70 ημέρες μετά την μεταφύτευση.

Κόψτε τα κλαδιά της Τσουκνίδας, με κοφτερό μαχαίρι ή κλαδευτήρι.

Φοράτε γάντια και μακριά ρούχα, για να αποφύγετε τα τσιμπήματα του φυτού. Σε περίπτωση που έρθετε σε επαφή και ερεθιστεί το δέρμα σας, αραιώστε μαγειρική σόδα σε νερό. Θα σας ανακουφίσει. Αν είστε στην ύπαιθρο, τρίψτε φύλλα μολόχας ή φασκόμηλου πάνω στο τσίμπημα, για να απαλύνει ο κνησμός.

Χρήσεις: Φτιάξτε τσάι Τσουκνίδας. Βράζετε το νερό και προσθέτετε την τσουκνίδα. Το σκεπάζετε και το αφήνετε για 10 λεπτά. Προσθέστε φρέσκο χυμό λεμονιού και μέλι. Καταναλώνετε το ρόφημα ζεστό ή κρύο.

Το ψέκασμα με εκχύλισμα (εμποτισμός του φυτού σε νερό) τσουκνίδας, δρα ως αναζωογονητικό, π.χ. σε φυτά που έχουν ταλαιπωρηθεί από ξηρασία. Επίσης, κάνει τα φυτά πιο ανθεκτικά σε τυχόν μελλοντικές προσβολές. Αν έχουμε πολύ από αυτό το διάλυμα, το αραιώνουμε με δεκαπλάσιο νερό και ποτίζουμε τα φυτά στις ρίζες τους, έτσι δίνουμε στο έδαφος και άζωτο.

Η τσουκνίδα όταν μαγειρεύεται, χάνει εντελώς το κάψιμο που έχει. Η γεύση της θυμίζει αυτή του σπανακιού. Στην Ελληνική κουζίνα,  έχει χρήση σε πίτες, σε σούπες, ενώ στο εξωτερικό παρασκευάζουν πέστο και πουρέ.

Η τσουκνίδα, είναι αρωματικό σε τυριά Gouda και σε κάποιες περιοχές φτιάχνουν αλκοολούχο ποτό.

Ελάχιστοι γνωρίζουν, ότι η Τσουκνίδα ιστορικά, αποτελούσε την πρώτη ύλη για την δημιουργία ρούχων. Η ίνα της, είναι σαν αυτή του Βαμβακιού. Ακόμα αποτελούσε μια φυσική χρωστική. Οι ρίζες της δίνουν μετά από επεξεργασία κίτρινο χρώμα, ενώ τα φύλλα της κίτρινο-πράσινο χρώμα.

Περιέχουν αζωτούχες ενώσεις, που είναι πολύτιμες στην δημιουργία ποιοτικού κομπόστ (compost). Προσθέστε φύλλα Τσουκνίδας, στον σωρό σας.

Το αιθέριο έλαιο τσουκνίδας, έχει στυπτικές ιδιότητες. Ρυθμίζει την παραγωγή σμήγματος και ανακουφίζει το τριχωτό της κεφαλής, βελτιώνοντας την υφή των λιπαρών μαλλιών, χαρίζοντας φυσική λάμψη και υγεία στα μαλλιά.

 

Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : αρχές άνοιξης και φθινόπωρο (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).

Αποστάσεις φύτευσης: 30 – 40 εκ. στην γραμμή και 60 – 80 εκ. μεταξύ των γραμμών.

Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς, είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.

Η τσουκνίδα αυξάνει την περιεκτικότητα σε λάδι, σε πολλά βότανα, βοηθά τα λαχανικά να αναπτυχθούν πιο έντονα και βοηθά τα φυτά να γίνουν πιο ανθεκτικά στα παράσιτα.

Καλλιεργήστε τσουκνίδα γύρω από ευπαθή φυτά που υποφέρουν από προσβολές παράσιτων. Δοκιμάστε να τα φυτέψετε κοντά σε καλλιέργειες που υποφέρουν ιδιαίτερα από συχνές προσβολές αφίδων.

Μερικά φυτά συντροφιάς για τσουκνίδα, περιλαμβάνουν την τριανταφυλλιά, τα φασόλια, τις τομάτες και τα αγγούρια.

Οι τσουκνίδες είναι πλούσιες σε πυρίτιο, μαγνήσιο, σίδηρο και ασβέστιο που τονώνουν τα φυτά και αυξάνουν την αντοχή τους στις ασθένειες.

Αποφύγετε την περίπτωση, ένα μικρό κομμάτι τσουκνίδας, να βγει εκτός ελέγχου, γιατί θα καταλάβει ένα πολύ μεγάλο μέρος του κήπου, λόγω της ταχείας της ανάπτυξης.

Πότισμα γενικά: Βεβαιωθείτε ότι διατηρείτε το έδαφος υγρό μέχρι να ολοκληρώσετε τη συγκομιδή.

Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 2 πρώτων μηνών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 την εβδομάδα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).

Καλλιέργεια: υπαίθρια

 

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!  Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.