Είναι από τα πιο φημισμένα βότανα διεθνώς.
Στην Ευρώπη , όπου και ενδημεί, έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες. Από τον Ιπποκράτη ακόμη, είχε χρησιμοποιηθεί για νευροτονοτικό, αναλγητικό κατά της αρθρίτιδας και των πόνων της εμμηνόρροιας, για διαταραχές του γαστρεντερικού και για έλκη.
Αποτέλεσε το περίφημο ίαμα των αρχαίων Σπαρτιατών, με το οποίο θεράπευαν τις πληγές τους μετά τις μάχες.
Οι χριστιανοί του 6ου αιώνα, το ονόμασαν ‘’St. John’s Wort’’ από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, καθώς πίστευαν ότι το φυτό μάτωνε (διαθέτει κόκκινο έλαιο στους αδένες των πετάλων), εξαιτίας του αποκεφαλισμού του Βαπτιστή.
Πολυετές φυτό, όρθιας ανάπτυξης, ύψους έως και 80εκ. Φύλλα λογχοειδή, μικρού μεγέθους. Άνθη κίτρινου – χρυσού χρώματος, σε ταξιανθίες.
Έχει πολύ μεγάλη αντοχή στην έλλειψη νερού και αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες. Στην Ελλάδα υπάρχουν 15 είδη βαλσαμόχορτου.
Επιλέξτε μια τοποθεσία φύτευσης που να είναι ηλιόλουστη, μπορεί όμως να αναπτυχθεί και σε ημισκιερή θέση, ενώ το έδαφος του πρέπει να στραγγίζει καλά το νερό. Προτιμά ξερικά και ασβεστούχα εδάφη.
Το όνομα hypericum (υπερικό), προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ‘’υπέρ’’ και ‘‘εικόνα’’ Κατά την παράδοση, την ημέρα εορτασμού του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή, το βότανο τοποθετούνταν πάνω σε εικόνα, για να εκδιώξει το κακό.
Οικογένεια: Hypericaceae
Επιστημονική ονομασία: Hypericum perforatum L.
Διεθνείς κοινές ονομασίες: Common St John’s wort, Perforate St John’s wort, Goatweed, Tiptonweed, Amber, Rose of Sharon, Aaron’s beard, Jerusalem Star, Klamath weed, Johanneskraut. Hexenkraut, Tumpfelkraut, Herrgotsblut, Elfenblut, Frauenkraut , Teufelsflucht, Wundskraut Löcherkraut, mille pertuis, herbe aux mille troux, l’iperico, erba di San Giovanni, Hierba de San Juan, corazoncillo, Sint-janskruit
Κοινές ονομασίες: Σπαθόχορτο, βάλσαμο, υπερικό, λειχηνόχορτο, υπερικόν το διάτρητον, περίκη, βότανο του Αγίου Ιωάννη, χελωνόχορτο, καψοβότανο, βότανο του προδρόμου.
Ύψος: έως 80 εκ.
Ιδανικό Ph εδάφους: 6 – 8
Χρώμα λουλουδιών: χρυσό – κίτρινο
Κύκλος ζωής: 6 – 7 χρόνια
Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ
Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ
Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).
Εποχή συγκομιδής: Όταν το φυτό είναι πλήρως ανθισμένο, κόβουμε με ψαλίδι, όλο το φυτό σε ύψος των 10 – 15εκ. από το έδαφος.
Χρήσεις: Έχει υπέροχα άνθη. Πολλοί το καλλιεργούν στον κήπο τους, για αισθητικούς λόγους. Για τις φαρμακοβιομηχανίες, αποτελεί την πρώτη ύλη παρασκευασμάτων κατά της ήπιας και μέτριας κατάθλιψης. Στην Ελλάδα, χρησιμοποιείται από ‘’λαϊκή θεραπευτική’’, ως αφέψημα κατά της επιληψίας, για την αντιμετώπιση γαστρεντερικών διαταραχών, για την χολική στάση, για τις διαταραχές της εμμηνόρροιας, ενώ το λάδι (ελαϊκό εκχύλισμα), χρησιμοποιείται σαν κατάπλασμα σε πληγές, κοψίματα και αιματώματα. Στη γερμανική θεραπευτική, έχει χρησιμοποιηθεί εσωτερικά ως βάμμα και ως τσάι, κατά της δυσμηνόρροιας ή για καταστάσεις συνδεδεμένες με την συμπεριφορά-ψυχολογία της εφηβείας. Για εξωτερική χρήση, δηλαδή ως ελαϊκό εκχύλισμα (Rotöl /κόκκινο λάδι), έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση νευρομυαλγιών, για των ρευματισμών, για των διαστρεμμάτων, καθώς και για τη θεραπεία του έρπη ζωστήρα και τη γρήγορη ίαση μελανιών. Τέλος, έχει χρησιμοποιηθεί και στην ομοιοπαθητική σαν φάρμακο πρώτων βοηθειών σε σημεία του σώματος που έχουν πολλά νεύρα, όπως χείλη και δάχτυλα.
Το αιθέριο έλαιο του βαλσαμόχορτου, είναι εξαιρετικό αντιφλεγμονώδες του δέρματος και κυρίως των βλεννογόνων, ενώ έχει επίσης αντιτραυματικές, αντιμολυσματικές και αντισηπτικές ιδιότητες.
Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : μέσα άνοιξης και μέσα έως τέλη φθινοπώρου (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).
Αποστάσεις φύτευσης: 30 – 40 εκ. στην γραμμή και 60 – 90 εκ. μεταξύ των γραμμών.
Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς, είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.
Ένα καλό φυτό συντροφιάς του βαλσαμόχορτου, είναι η πικροδάφνη, η οποία θα συνδυαστεί όμορφα με τον φυλλώδη φίλο σας.
Επίσης, πιστεύεται ότι ο καλλιστήμονας θάμνος, θα λειτουργήσει το ίδιο καλά.
Αποφύγετε να καλλιεργήσετε το βαλσαμόχορτο κοντά σε φυτά με υψηλές ανάγκες σε νερό, για να μην σαπίσουν οι ρίζες του και χαλάσει.
Πότισμα γενικά: Το Βαλσαμόχορτο όπως και τα περισσότερα αρωματικά δεν αγαπάει το πολύ νερό.
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 3 πρώτων μηνών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 την εβδομάδα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).
Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμά με την μέθοδο της σταγόνας και με μέτριες ποσότητες νερού.
Καλλιέργεια: υπαίθρια
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.