Οικογένεια: Polygonaceae
Επιστημονική ονομασία: Rumex sp.
Άλλες ονομασίες: αγριοσέσκλο ή αρκολάχανο
Το λάπαθο (αρχαία ονομασία “λάπανθον”) είναι διετής πόα που ανθίζει από το Μάιο έως τον Απρίλιο και έχει ύψος 20-60 εκατοστά.
Στην Ελλάδα φύονται γύρω στα είκοσι είδη. Μερικά από αυτά είναι τα εξής: Λάπαθον η οξαλίς (Rumex acetosella), το κοινό οξαλίδι, ξινάκι ή ξινήθρα, λάπαθον το αμβλύφυλλον (Rumex obtusifolius), του οποίου η ρίζα θεωρείται φαρμακευτική, λάπαθον το ασπιδωτόν (Rumex scutatus), λάπαθον το βουκεφαλοφόρον (Rumex bucephalophorus), λάπαθον το κονδυλόρριζον (Rumex tuberosus), λάπαθον το οξυλάπαθον (Rumex acetosa), το κοινό ξινολάπαθο, λάπαθον το ούλον (Rumex crispus), το κοινό αγριολάπαθο, λάπαθον το συνεσπειρωμένον (Rumex conglomeratus), λάπαθον το υδρολάπαθον (Rumex hydrolapathum), λάπαθον το υδρόβιον (Rumex aquaticus).
Θεωρείται βότανο με εξαιρετικές φαρμακευτικές ιδιότητες κυρίως για όσους πάσχουν από αιμορροϊδες, αναιμία, δυσεντερία, ίκτερο, ή φυματίωση.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε κερκετίνη βοηθά στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Πρόκειται για εδώδιμο λαχανικό και χρησιμοποιείται πολύ στην ελληνική κουζίνα, κυρίως στις χορτόπιτες, και έχει ελαφριά πικρή ξινή γεύση.
Όλα τα είδη ευδοκιμούν σε υγρά και αρδευόμενα εδάφη, αναπτύσσονται ταχέως και η καλλιέργειά τους είναι πολύ εύκολη διότι δεν έχουν καμιά ιδιαίτερη ανάγκη. Πολλά από τα ανωτέρω είδη είναι εδώδιμα και σε πολλά μέρη καταναλώνονται όπως το σπανάκι.
Η Λάπαθα (Rumex acetosa) ονομάζεται και αγριολάπαθο ή λάπατο ή Ρούμεξ ή Σιδερολάπαθα ή Νερολαπάθα. Η ρίζα της λάπαθας έχει την ιδιότητα να απορροφά τον σίδηρο από το χώμα γι αυτό και θεωρείται από τον μεσαίωνα ότι καταπολεμά την αναιμία. Επίσης περιέχει θείο, φώσφορο, ρουμικίνη και λαπαθικό οξύ.
Τα φύλλα περιέχουν μεγάλη ποσότητα οξαλικού οξέος. Είναι διουρητικά καθαρίζοντας τον οργανισμό, αντιπυρετικά και τονωτικά. Κατάλληλα για όσους υποφέρουν από αιμορροΐδες βάζοντας επίθεμα από πολτοποιημένα φύλλα, έλκη του στόματος και του λαιμού με αφέψημα για γαργάρα.
Για να φτιάξουμε αφέψημα βράζουμε ένα κουτάλι της σούπας ρίζες κομμένες και τις αφήνουμε να βράσουν για 10 λεπτά σε ένα λίτρο νερό.
Πίνουμε δύο φορές την ημέρα από ένα φλιτζάνι.
Το αφέψημα φύλλων γίνεται βράζοντας μία χούφτα σε ένα λίτρο νερό για 15 λεπτά.
Προσοχή: Συμβουλευτείτε πάντα το γιατρό σας πριν τη χρήση βοτάνων, ειδικά εάν λαμβάνετε και παράλληλη φαρμακευτική αγωγή.