Παραδοσιακή ποικιλία παντζαριού.
Φυτό ζωηρής ανάπτυξης.
Σχηματίζει ρίζες (γογγυλόριζες), στρόγγυλες, λείες, μεσαίου μεγέθους. Το χρώμα της σάρκας τους είναι κόκκινο.
Η γεύση τους είναι γλυκιά και είναι κατάλληλη για μαγείρεμα ή τουρσί. Το φύλλωμα της, είναι βρώσιμο, όπως και όλων των παντζαριών.
Το παντζάρι Bolivar, έχει παρατηρηθεί ότι έχει μια σχετική ανοχή στο ”ξεβλάστωμα” , δηλαδή στην πρόωρη άνθιση, που οφείλετε σε περιβαλλοντικές συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να ανεχθεί λίγο καλύτερα, υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης και του φθινοπώρου, σε σχέση με άλλες ποικιλίες παντζαριού.
Ποικιλία κατάλληλη καλλιέργεια από επαγγελματίες και ερασιτέχνες.
Προτείνεται για υπαίθρια καλλιέργεια, αλλά και σε βαθιές γλάστρες με πλούσιο υπόστρωμα.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΠΑΝΤΖΑΡΙΟΥ BOLIVAR
Χώρα προέλευσης ποικιλίας: Αμερική
Καλλιεργείται από: άγνωστο
Οι δικές μας παρατηρήσεις: το παντζάρι, όπως και άλλα φυλλώδη λαχανικά, είναι ευαίσθητα στις υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα, όταν καλλιεργηθούν σε τέτοιες συνθήκες, είναι πολύ πιθανό να ανθίζουν πρόωρα (ξεβλάστωμα), με αποτέλεσμα την καταστροφή της παραγωγής. Το παντζάρι Bolivar, παρουσιάζει μια σχετική ανοχή σε αυτές τις συνθήκες, οπότε είναι μια καλή εποχή για πιο όψιμες μεταφυτεύσεις της άνοιξης ή πρώιμες του φθινοπώρου.
Που μπορεί να καλλιεργηθεί στην χώρα μας: σε όλη την Ελλάδα, όταν οι συνθήκες είναι ιδανικές για την καλλιέργεια του παντζαριού (βλέπε απαιτήσεις σε κλίμα, παρακάτω).
Ιδανική εποχή καλλιέργειας: άνοιξη, τέλος καλοκαιριού και φθινόπωρο
Χρώμα γογγυλόριζας: σκούρο κόκκινο
Σχήμα γογγυλόριζας: στρόγγυλο
Ύψος φυτού: 30 – 40 εκ.
Μεταφύτευση – συγκομιδή: 65 – 75 ημέρες (σε ιδανικές συνθήκες)
Διάρκεια ζωής του φυτού: ετήσιο
Βράβευση ποιότητας ποικιλίας: –
Κατάλληλη για επαγγελματική καλλιέργεια; NAI
Κατάλληλη για οικιακό λαχανόκηπο; ΝΑΙ
Απόδοση (παραγωγικότητα): παραγωγική
Συσκευασία για ερασιτέχνες: δισκάκι των 8 φυτών
Συσκευασία για επαγγελματίες: δίσκος 228 φυτών (κατόπιν συνεννόησης)
Πιστοποίηση βιολογικών φυτών – φορέας: ΔΗΩ
Έλεγχος φυτοϋγείας: ΚΕΠΠΥΕΛ Γιαννιτσών
ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΜΑΣ
Οικογένεια: Amaranthaceae
Επιστημονική ονομασία: Beta vulgaris L. var. crassa
Καταγωγή παντζαριού: Mεσόγειος
Άλλες ονομασίες: Κοκκινογούλι, Κηπευτικό Τεύτλο, Τεύτλον το σαρκόριζον.
Διεθνείς ονομασίες: Beet root, Betterave, Rote rube, Bietola da orta, Betabol, Cikla, Cervená řepa, ビートルート, Burak, Pancar, Rote Beete, Beterraba, Rødbete.
Απαιτήσεις του παντζαριού σε κλίμα: είναι φυτό ψυχρής εποχής, με μέτρια αντοχή σε χαμηλές θερμοκρασίες. Η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξη του, είναι από 14 έως 20°C και αντέχει σε θερμοκρασίες έως 4,5°C. Η άριστη θερμοκρασία, είναι 15 – 16°C και η μέγιστη 25 – 28°C. Οι ιδανικές συνθήκες, για καλλιέργεια του παντζαριού στη χώρα μας, είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο.
Οι σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες, βοηθούν στον καλό σχηματισμό των φύλλων τους και η ρίζα τους έχει καλύτερο χρώμα και γλυκάδα. Το ακριβώς αντίθετο, συμβαίνει σε ξηρό και ζεστό καιρό.
Απαιτήσεις του παντζαριού σε έδαφος: προτιμά εδάφη αμμώδη ή αμμοπηλλώδη, γόνιμα. Είναι πολύ σημαντικό, το έδαφος ή η γλάστρα που θα γίνει η καλλιέργεια του, να μην είναι συνεκτικό και να μην ”κρατάει” νερό. Ιδανικό ph: 6.0 – 7.0.
Λίπανση: καλό θα είναι, για να γίνει ολοκληρωμένη λίπανση, πριν από οποιαδήποτε ενέργεια σας, να προχωρήσετε σε ανάλυση εδάφους. Είναι μια απλή και οικονομική μέθοδος. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας και να σας δώσουμε όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες. Ενδεικτικά, θα αναφέρουμε ότι, στο παντζάρι, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε το έδαφος να έχει ικανοποιητικά επίπεδα Βορίου.
Αποστάσεις φύτευσης: 5 – 10 εκ. πάνω στη γραμμή (φυτό από φυτό) και 20 – 30 εκ., μεταξύ των γραμμών καλλιέργειας. Προσοχή, μην καλλιεργείτε αραιά το παντζάρι. Θα μεγαλώσουν πολύ οι ρίζες του και είναι πολύ πιθανό να σκιστούν.
Καλλιέργεια παντζαριού, σε γλάστρες ή δοχεία: Η καλλιέργεια του παντζαριού σε δοχεία ή γλάστρες, θεωρείται σχετικά εύκολη, εάν ακολουθήσετε μερικούς βασικούς κανόνες. α) οι γλάστρες ή τα δοχεία που θα καλλιεργήσετε παντζάρι, πρέπει να έχουν βάθος, τουλάχιστον 20 – 30 εκ. και η διάμετρος τους, στο επάνω μέρος να είναι τουλάχιστον 30 εκ. Πρέπει να προσέξετε, ώστε οι οπές στράγγισης στη βάση τους να είναι καλά ανοιχτές ή να ανοίξετε και άλλες, ώστε το νερό του ποτίσματος, να στραγγίζει καλά, από το υπόστρωμα. β) επιλέξτε βιολογικό υπόστρωμα για καλλιέργεια λαχανικών. Αποφύγετε αυτά που έχουν σβόλους ή πέτρες, γιατί θα εμποδίσουν το σχηματισμό των ριζών. Εάν έχετε δικό σας υπόστρωμα π.χ. από κομποστοποίηση και είναι καλά απολυμασμένο, κοσκινίστε το καλά και ”σπάστε” με τα χέρια σας τυχόν σβόλους, όταν το τοποθετείτε στη γλάστρα. γ) αφού γεμίσουμε τις γλάστρες μας με το υπόστρωμα, ανοίγουμε με το χέρι μας τρύπες, για να φυτέψουμε τα φυτά του παντζαριού. Τοποθετούμε τα φυτά στο υπόστρωμα και τα σκεπάζουμε με προσοχή, ώστε η ρίζα του φυτού να είναι όλη μέσα στο υπόστρωμα. Ποτίζουμε ελαφρά, γύρω από κάθε φυτό. Σε κάθε γλάστρα, με διάμετρο 30 εκ. τοποθετούμε 2 – 3 φυτά. δ) διατηρείστε το υπόστρωμα της γλάστρας σταθερά υγρό, με μικρές ποσότητες νερού, καθ΄ όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας. ζ) τοποθετήστε τις γλάστρες σας, σε σημείο με αρκετή ηλιοφάνεια (6 – 8 ώρες την ημέρα). Όταν οι θερμοκρασίες της άνοιξης αυξηθούν, μεταφέρετε τις γλάστρες σας, σε ημι-σκιερή θέση. Σημεία Προσοχής: 1) το υπόστρωμα που θα επιλέξετε, πρέπει να είναι το κατάλληλο. Χώμα από τον κήπο ή αποξηραμένα φύλλα, δεν έχουν συνήθως τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, για μια ικανοποιητική ανάπτυξη των φυτών. 2) τα φυτά που μεγαλώνουν σε γλάστρα, μεγαλώνουν σε έναν περιορισμένο χώρο. Πρέπει να προσθέτετε, ανά τακτά χρονικά διαστήματα (ανά 15 ημέρες), υγρά βιολογικά λιπάσματα, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους, σε θρεπτικά στοιχεία. 3) κρατάμε σταθερά υγρό το έδαφος, χωρίς αυτό να ”λιμνάζει” γύρω από τα φυτά. Τακτικά ποτίσματα, με μικρό όγκο νερού είναι καλύτερα από τα αραιά, που το νερό δίνεται σε μεγάλες ποσότητες. Η καλύτερη μέθοδος ποτίσματος, είναι αυτή της σταγόνας. Υπάρχουν στην αγορά, αρκετές προτάσεις, για πότισμα με σταγόνα στις γλάστρες του μπαλκονιού. 4) ανά 15 – 20 ημέρες, εφαρμόστε στο έδαφος και στα φύλλα, ήπια βιολογικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα ή εφαρμόστε δικές σας τεχνικές φυτοπροστασίας. Η πρόληψη είναι η καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης (εντόμων – μυκήτων κ.α.).
Ποτίσματα στο παντζάρι: μέτρια απαιτητικό φυτό σε νερό. Είναι λαχανικό, που η υγρασία του εδάφους, πρέπει να διατηρείται σταθερή καθ΄ όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας του. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι, τα ποτίσματα, πρέπει να είναι μικρού όγκου και τακτικά.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι, το φθινόπωρο και την άνοιξη ποτίζουμε τα φυτά του παντζαριού κάθε 3 – 4 ημέρες, με μικρή ποσότητα νερού. Το χειμώνα, το ένα πότισμα την εβδομάδα, είναι αρκετό. Εννοείται ότι, το παραπάνω χρονικό διάστημα, μπορεί να αλλάξει εάν επικρατούν βροχερές ή υγρές συνθήκες στην περιοχή σας.
Να θυμάστε ότι το παντζάρι, έχει σχετικά επιφανειακό ριζικό σύστημα και δεν θέλει ποτίσματα με πολύ νερό. Επίσης, ο σχηματισμός και το σωστό μέγεθος της ρίζας, επηρεάζεται από ξερικές συνθήκες.
Η καλύτερη μέθοδος άρδευσης για το παντζάρι, είναι αυτή της σταγόνας (στάγδην).
Πώς και πότε γίνεται η συγκομιδή του παντζαριού; όταν το πάχος της ρίζας είναι το επιθυμητό (εξαρτάται από την ποικιλία πχ σε 60 ή 100 ημέρες), ξεριζώνουμε τα φυτά, τραβώντας τα από τη βάση τους (λίγο πάνω από το έδαφος).
Καλό θα είναι η συγκομιδή των ριζών, να γίνεται σε έδαφος το οποίο είναι υγρό, σε διαφορετική περίπτωση, πρέπει να ποτίσουμε την προηγούμενη ημέρα. Σε αυτές τις συνθήκες, οι ρίζες του παντζαριού, αποκολλιούνται ευκολότερα από το έδαφος, χωρίς να τραυματίζονται.
Διατήρηση και αποθήκευση: μετά τη συγκομιδή, για καλύτερη συντήρηση τους, αφαιρέστε με ένα ψαλίδι τα φύλλα από τις ρίζες. Δηλαδή, εάν αποθηκεύσετε όλο το φυτό και δεν αφαιρέσετε τα φύλλα, έχει παρατηρηθεί, ότι αυτά μειώνουν και τη διάρκεια αποθήκευσης και της ρίζας.
Σε θερμοκρασία 4 – 8oC και σχετική υγρασία 60 – 70%, διατηρούνται για αρκετές εβδομάδες. Σε οικιακό ψυγείο, η συντήρηση των ριζών, μπορεί να διαρκέσει κατά μέσο όρο, 10 – 15 ημέρες.
Προσβολές από έντομα – εχθρούς: αφίδες, θρίπας, λυριόμιζα, μύγα των τεύτλων, αλευρώδης, σιδηροσκώληκας, αγρότιδες
Προσβολές από μύκητες – βακτήρια: ωίδιο, περονόσπορος, φόμα, σκωρίαση, κερκόσπορα, ριζοκτόνια, σκληρωτίνια, πύθιο
Προσβολές από ιώσεις: μωσαϊκό των τεύτλων
ΘΡΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΝΤΖΑΡΙΟΥ
Επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με τα παντζάρια, έχουν αποδείξει ότι η κατανάλωσή τους είναι ευεργετική για τον οργανισμό μας. Τα παντζάρια είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, νιτρικό άλας, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο, φώσφορο, βιταμίνη C, βιταμίνη Β1, Β2, Β6, Β5 (παντοθενικό οξύ), φυτικές ίνες και φυτοθρεπτικά συστατικά όπως το β- καροτένιο. Όσο για το κόκκινο χρώμα του βολβού του παντζαριού, αυτό οφείλεται σε χρωστικές που ονομάζονται βηταλαΐνες και έχουν έντονη αντιοξειδωτική δράση.
Τα παντζάρια αποτελούν «ασπίδα» για την αναιμία, κατεβάζουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Ο χυμός παντζαριού μπορεί να βοηθήσει και όσους έχουν πρόβλημα υψηλής πίεσης. Έρευνα του Queen Marry University of London απέδειξε ότι όσοι έπιναν μόλις ένα ποτήρι 250ml χυμού παντζαριού, μείωναν την πίεσή τους εντός 24 ωρών.
Περιέχουν λίγες θερμίδες (20 Kcal ανά 100 γραμμάρια) και είναι επομένως κατάλληλα για όσους βρίσκονται σε δίαιτα.
Βρώσιμο μέρος του φυτού: διογκωμένη ρίζα (γογγυλόριζα) και φύλλα
Χρήσεις: η ρίζα καταναλώνεται βρασμένη σε νερό ή ατμό σε σαλάτες ή σαν ορεκτικό. Με τις ρίζες επίσης, μπορείτε να φτιάξετε πολύ νόστιμα τουρσιά.
Τα φύλλα χρησιμοποιούνται, όπως το σπανάκι και το σέσκουλο, σε σαλάτες ή βραστά.