Τι είναι οι παραδοσιακές ποικιλίες; γιατί αξίζουν της προσοχής μας; 2

Κείμενο – Φωτογραφίες: Δημήτρης Μαχαιρίδης, Γεωπόνος, Bioma – Βιολογικό φυτώριο

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, άρχισε βαθμιαία η επέκταση της Βιομηχανικής Γεωργίας σε πολλές χώρες του πλανήτη. Στόχος μέσα από διάφορες πολιτικές, έγινε η αύξηση της παραγωγής, η οποία σε πολλές περιπτώσεις υποβάθμισε την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος και φυσικά το περιβάλλον. Όλο αυτό το διάστημα οι γεωργοί αντικατέστησαν σταδιακά τις τοπικές ποικιλίες που βρήκαν από τους προγόνους τους, με νέες περισσότερο παραγωγικές, αλλά και περισσότερο απαιτητικές σε εισροές (Άρδευση. Λίπανση, Φυτοπροστασία). Το τελικό προϊόν έγινε απρόσωπο γιατί χάθηκε η συνέχεια και μαζί με αυτό η παράδοση και η γαστρονομική μαγεία που είχε κάθε μία από αυτές τις ποικιλίες.

Η πορεία της γενετικής καταστροφής συνεχίστηκε για πολλά χρόνια με αποτέλεσμα πολλές από αυτές τις ποικιλίες να εξαφανιστούν. Όμως άνθρωποι από όλο τον κόσμο καθώς και μερίδα της επιστημονικής κοινότητας μπροστά στο φάσμα το πρόβλημα αυτό να πάρει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, άρχισαν να τις καταγράφουν, να τις πολλαπλασιάζουν και να τις επαναχρησιμοποιούν.

Σήμερα οι καταναλωτές ενημερώνονται μέσα από δράσεις πολιτών και επιστημόνων για την αξία των παραδοσιακών ποικιλιών και αρχίζουν να προτιμούν προϊόντα που σέβονται την τοπική παράδοση και δεν υποβαθμίζουν το περιβάλλον. Δεν είναι τυχαία η εξάπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο, των καταστημάτων με ιδιαίτερα τοπικά προϊόντα και η στροφή πολλών αγροτών στην αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιών και της τοπικής γαστρονομίας.

Είναι σημαντικές ή όχι; Γιατί πρέπει να τις διασώσουμε και να τις επαναχρησιμοποιήσουμε; 

1. Είναι απόλυτα προσαρμοσμένες στις ελληνικές εδαφοκλιματικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να απαιτούν πολύ μικρότερο κόστος εισροών (φάρμακα, λιπάσματα).

1. Η χώρα μας λόγω της γεωγραφικής της θέση έχει πολύ μεγάλη ποικιλία παραδοσιακών ποικιλιών, που εάν αξιοποιηθούν μπορούν να δώσουν προϊόντα νωπά ή μεταποιημένα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τοπικότητα, κάτι που θα τους δώσει προβάδισμα σε σχέση με ομοειδή προϊόντα ουδέτερης ταυτότητας όπως είναι τα περισσότερα σήμερα στην ελληνική ή διεθνή αγορά.
2. Ο καταναλωτής ιδιαίτερα αυτός που καταναλώνει βιολογικά προϊόντα, εκτός την προστασία της υγείας του, θέλει να προσθέσει στην καθημερινή του διατροφή, αυθεντικές γεύσεις που να συνδυάζουν τοπικά χαρακτηριστικά και γαστρονομικές παραδόσεις αιώνων.
3. Η διατροφική αυτάρκεια είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διατήρηση των παραδοσιακών ποικιλιών. Ο αγρότης μπορεί να γίνει ο ίδιος “διατηρητής” της ποικιλίας που καλλιεργεί κάτι που υπάρχει στην γεωργική πρακτική απο την εμφάνιση της γεωργίας στην γη.

1. Έχουμε άφθονες επιλογές ποικιλιών κηπευτικών (και όχι μόνο) σε όλη την Ελλάδα. Μπορούμε να τις επαναχρησιμοποιήσουμε και να ανακαλύψουμε τα μυστικά και τις δυνατότητες τους.