Θυμάρι κεφαλωτό ή Θυμάρι του Αιγαίου (8 ΦΥΤΑ)

Θύμπρα ή κεφαλωτή, κεφαλοθύμαρο, θρουμπίν, δρουμπίν ή γρουμπίν.

Η γνωριμία του ανθρώπου με αυτό το φυτό είναι τόσο μακρινή, όσο και η δημιουργία των πρώτων οργανωμένων κοινωνιών. Οι Σουμέριοι πριν από 5.500 χρόνια ήταν οι πρώτοι, απ’ ότι γνωρίζουμε, που χρησιμοποίησαν το θυμάρι ως καρύκευμα και φάρμακο, ενώ οι Αιγύπτιοι το ονόμαζαν ”θαμ” και μεταχειρίζονταν το αφέψημά του για να πλύνουν εκείνους που «πήγαν στα θυμαράκια». Η διαδικασία αυτή ήταν μέρος της προετοιμασίας για μουμιοποίηση. Οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποίησαν ως θυμίαμα στους ναούς και στο μπάνιο τους, ενώ οι Ρωμαίοι το χρησιμοποίησαν στον καθαρισμό δωματίων.

Από την ίδια ρίζα προέρχονται και οι λέξεις θυμίαμα και θυμιατίζω, ενώ στενή φαίνεται πως είναι και η σχέση με την λέξη ‘’θυμός’’, καθότι ο ‘’θυμός’’, για τους αρχαίους, δεν σήμαινε ‘’οργή’’, αλλά ζωτική δύναμη και  βούληση (λιπόθυμος, εύθυμος, πρόθυμος κ.α.).

Τα παλαιότερα χρόνια, ο θρουμποπούλης ήταν εκείνος που πωλούσε θρουμπιά, τα μάζευε και τα φόρτωνε στο γαϊδούρι του.

Υπάρχουν πολλά είδη θυμαριού σε όλο τον κόσμο. Ένα από τα είδη θυμαριού που, εμείς, πολλαπλασιάζουμε, είναι το κεφαλωτό θυμάρι, το οποίο φύεται στην μεσόγειο και στην Μικρά Ασία.

Πολυετής, αειθαλής  θάμνος, ύψους έως και 30εκ.. Δημιουργεί ξυλώδεις βλαστούς και συμπαγές φυτό, του οποίου το σχήμα θυμίζει μπάλα. Τα φύλλα του είναι μικρά, λογχοειδή και πράσινου χρώματος, ενώ τα άνθη είναι μωβ-ροζ  χρώματος.

Το κεφαλωτό θυμάρι είναι πολύ ευπροσάρμοστο είδος, με πολύ καλή ανάπτυξη σε διάφορα εδάφη, σε διάφορα υψόμετρα και διάφορες περιβαλλοντολογικές συνθήκες. Είναι φυτό της μεσογείου, αναπτύσσεται και μπορεί να καλλιεργηθεί από παραθαλάσσιες περιοχές, έως και περιοχές που φτάνουν σε υψόμετρο τα 2.500 μ. και είναι από τα πιο ανθεκτικά αρωματικά φυτά, στην έλλειψη νερού. Το βρίσκουμε, επίσης και σε πολλές βραχώδεις, ορεινές και ξηρές περιοχές, της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Επιλέξτε τοποθεσία που να είναι ηλιόλουστη, έδαφος που να στραγγίζει καλά το νερό. Το θυμάρι προτιμά χαλικώδη, ξερικά και ασβεστούχα εδάφη.

Έχουμε διαπιστώσει ότι, το κοινό θυμάρι είναι πολύ ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες. Ορισμένες από τις φυτείες πελατών μας, αντέχουν έως και τους -10 ^oC, -15 ^oC .

 

Οικογένεια: Lamiaceae (Χειλανθή)

Επιστημονική ονομασία: Thymus capitatus L. Hoffmanns. & Link ή Coridothymus capitatus L. Rchb.f. Solms

Διεθνείς κοινές ονομασίες: conehead thyme, Persian-hyssop, Spanish oregano

Κοινές ονομασίες: θύμπρα ή κεφαλωτή, κεφαλοθύμαρο, θρουμπίν, δρουμπίν ή γρουμπίν.

Ύψος: μέσο ύψος 30 εκ. σπανιότερα έως 0.50 εκ.

Ιδανικό Ph εδάφους: 6.3. Καλλιεργείται με επιτυχία σε τιμές από 4.5 έως 8.

Χρώμα λουλουδιών: μωβ-ροζ

Κύκλος ζωής: 10 – 15 χρόνια

Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ

Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ

Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).

Εποχή συγκομιδής: πλήρης άνθηση (Απρίλιος – Ιούνιος). Εάν θέλετε τα φρέσκα φύλλα, μπορείτε να συγκομίσετε όλες τις εποχές του χρόνου. Εάν θέλετε να αποξηράνετε το κεφαλωτό θυμάρι, συγκομίστε το στην έναρξη της άνθησης του.

Χρήσεις: Το θυμάρι αποτελεί ένα από τα πιο χρησιμοποιημένα βότανα, ταιριάζει το ίδιο καλά σε καυτερά ασιατικά φαγητά, όπως και σε μεσογειακά πιάτα. Χρησιμοποιείται ως καρύκευμα, στην μεσογειακή κουζίνα. Σε πολλές συνταγές, όπως αυτές για σαλάτες, τα φρέσκα φύλλα του, είναι βασικό υλικό, ενώ τα αποξηραμένα αρωματίζουν ψητά κρέατα και μαγειρευτά φαγητά.

Παραδόξως, παρότι το θυμάρι ξεκίνησε από εδώ για να κατακτήσει ολόκληρο τον κόσμο, στην Ελλάδα δεν το χρησιμοποιούμε πολύ. Με το έντονο άρωμα και τη δυνατή του γεύση, συνηθίζεται να αρωματίζονται μόνο τα λάδια, ξίδια, σαλάτες και τουρσιά. Πάντως, ταιριάζει πολύ στις ψητές μελιτζάνες και τις πιπεριές φούρνου (πολλοί το θεωρούν ιδανικό μπαχαρικό, ακόμη και για το ψάρι), επίσης μπορούμε άφοβα να νοστιμίσουμε μ’ αυτό την φέτα ή αλλά τυριά, τα νερόβραστα λαχανικά, πίτες, μαζί με ρίγανη και μαντζουράνα αρωματίζει σούπες και σάλτσες και πολλά άλλα, αρκεί να θυμόμαστε, πως το ξερό θυμάρι είναι πολύ πιο έντονο από το νωπό, γι’ αυτό η χρήση του πρέπει να γίνεται με φειδώ.

Το θυμάρι , χρησιμοποιείται ακόμη, για την παρασκευή αρωματικού τσαγιού.

Η παραδοσιακή χρήση αυτού του φυτού, ως συντηρητικό τροφίμων, έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά στο κρέας και στο ψάρι.

Είναι πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό. Χρησιμοποιείται από την βιομηχανία τροφίμων, την αρωματοποιία και την ομοιοπαθητική.

Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες, κατά της βρογχίτιδας, λαρυγγίτιδας, άσθματος, γαστρίτιδας και αναπνευστικών προβλημάτων. Τέλος, το θυμάρι βρίσκει επίσης πολλές εφαρμογές στη σύγχρονη βιομηχανία φαρμάκων και καλλυντικών λόγω των αντισηπτικών, επουλωτικών, σπασμολυτικών και αποχρεμπτικών του ιδιοτήτων. Αποσμητικά, σαπούνια, κρέμες που τονώνουν την επιδερμίδα, λοσιόν για την ακμή, σαμπουάν ενάντια στην πιτυρίδα, στοματικά διαλύματα και οδοντόκρεμες, αντιβηχικά σιρόπια, λοσιόν για μετά το ξύρισμα, φάρμακα για τη δυσπεψία, είναι κάποια μόνο από τα προϊόντα που συχνά ενισχύονται με το αιθέριο έλαιο του θυμαριού.

 

Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : αρχές άνοιξης και φθινόπωρο (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).

Αποστάσεις φύτευσης: 30 – 40 εκ. στην γραμμή και 60 – 80 εκ. μεταξύ των γραμμών.

Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς, είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.

Το θυμάρι που φυτεύετε ανάμεσα στις φράουλες, μπορεί να βοηθήσει στο πνίξιμο των ζιζανίων και να παρέχει κάλυψη εδάφους για το χώμα σας, για να διατηρείται υγρό.

Τα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο, και το κουνουπίδι, προστατεύονται από το θυμάρι, που όχι μόνο λειτουργεί ως αποτελεσματικό απωθητικό, ενάντια στα περισσότερα παράσιτα εντόμων που τα προσβάλλουν, αλλά λειτουργεί και ως δέλεαρ για τις πασχαλίτσες, οι οποίες μπορούν να καταναλώσουν περισσότερες από 50 αφίδες την ημέρα, ενώ χρησιμεύουν και ως επικονιαστές των καλλιεργειών.

Το θυμάρι είναι ένα φυσικό απωθητικό, κατά του κερατοσκώληκα της ντομάτας, που είναι το πιο επιζήμιο παράσιτο των φυτών της ντομάτας, καθώς και των λευκών μυγών. Φυτέψτε θυμάρι κοντά στις ντομάτες σας για να ενισχύσετε την άμυνά τους, καθώς και να ενισχύσετε τη γεύση τους όταν ωριμάσουν.

Μαζί με το χαμομήλι και τον βασιλικό, το θυμάρι μπορεί να βελτιώσει τη γεύση, των κονδύλων της πατάτας σας.

Εάν έχετε θάμνο βατόμουρου, φυτέψτε λίγο θυμάρι κοντά για να προσελκύσετε τις μέλισσες για επικονίαση.

Η λεβάντα ταιριάζει πολύ με ανθεκτικά, μεσογειακά βότανα όπως το θυμάρι στον κήπο. Αν τεθεί στο ίδιο περιβάλλον και υπό παρόμοιες συνθήκες με το θυμάρι θα ευδοκιμήσει καλά.

Αποφύγετε να το φυτέψετε μαζί με βασιλικό, γιατί δεν ταιριάζουν καθόλου. Επίσης μην το φυτέψετε κοντά σε κόλιανδρο και σχοινόπρασο, γιατί έχουν διαφορετικές ανάγκες σε νερό, κάτι που μπορεί να αποβεί επιζήμιο και για τα δύο.

Πότισμα γενικά:  Όπως και τα περισσότερα αρωματικά, το θυμάρι δεν αγαπάει το πολύ νερό. Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος ποτίστε (ανάλογα το έδαφος) 1 με 2 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το πρώτο στάδιο των 3 πρώτων μηνών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 τον μήνα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).

Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμα με την μέθοδο της σταγόνας και με μικρές ποσότητες νερού. Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα και θα μειώσει την μυρωδιά του φυτού. Δεκαπέντε ημέρες πριν την συγκομιδή, καλό θα είναι να σταματάνε εντελώς τα ποτίσματα Κατά αυτόν τον τρόπο, δηλαδή με την έλλειψη νερού, το φυτό βελτιώνει την μυρωδιά του (αιθέρια έλαια).

Καλλιέργεια: υπαίθρια

 

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!  Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.