Το χαμομήλι είναι γνωστό και ως χαμαίμηλο, χαμομηλιά, λουλούδι του Αγίου Γεωργίου, παναϊρίτσα κ.λ.π..
Ετήσια πόα, ύψους 0,20 – 0,60 μ., με βλαστό πολύκλαδο, όρθιο και φύλλα πτεροειδή, με τμήματα βραχέα, στενά, σχεδόν τριχοειδή.
Οι φαρμακευτικές του ιδιότητες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και τις ανέφεραν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, Έλληνες και Ρωμαίοι.
Προέρχεται από την Ν. Ευρώπη, όπου αυτοφύεται ως ζιζάνιο των καλλιεργειών.
Στην χώρα μας, είναι ευρύτατα διαδεδομένο ως αυτοφυές περισσότερο και όχι ως συστηματική καλλιέργεια, όπως συναντάται σε Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Κροατία, Σερβία, Βουλγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Αίγυπτο και σε πολλές άλλες χώρες της εύκρατης ζώνης.
Προτιμά περιοχές με ήπιο κλίμα, μέτριο φως και έδαφος μέτριας γονιμότητας και ουδέτερης οξύτητας (άριστο pH 7).
Η καλλιέργεια του χαμομηλιού μπορεί να γίνει και χωρίς λίπανση, εφόσον το χωράφι έχει οργανική ουσία 1,5-2,0 %.
Επειδή όμως η καλλιέργεια του χαμομηλιού (μέσω σποράς), είναι ευαίσθητη στα ζιζάνια, φροντίζουμε να γίνεται καλό βοτάνισμα αυτών, ούτως ώστε να επιτύχουμε καλύτερες αποδόσεις. Εάν δεν γίνεται αυτό, προτιμούμε την απ’ ευθείας φύτευση έτοιμων σπορόφυτων, από πιστοποιημένα φυτώρια βιολογικής γεωργίας.
Οικογένεια: Asteraceae
Επιστημονική ονομασία: Matricaria-chamomilla L.
Διεθνείς κοινές ονομασίες: German chamomile, wild chamomile, kamille echte
Κοινές ονομασίες: χαμαίμηλο, χαμομηλιά, λουλούδι του Αγίου Γεωργίου, παναϊρίτσα
Ύψος: 0,20 – 0,60 μ.
Ιδανικό Ph εδάφους: 5,6 – 7,5
Χρώμα λουλουδιών: λευκό με κίτρινο
Κύκλος ζωής: ετήσιος
Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ
Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ
Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).
Εποχή συγκομιδής: Η συγκομιδή γίνεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της άνθησης του φυτού, συνήθως κατά τον Μάϊο, με εργαλεία ή μηχανές και μόνο κατά τις μεταμεσημβρινές ώρες και όταν έχει ήδη “σηκωθεί” η δροσιά.
Χρήσεις: Το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται είναι οι κεφαλίδες του άνθους, με βραχύ μίσχο, οι οποίες πωλούνται ως ξηρή δρόγη ή χρησιμοποιούνται για την παραλαβή του αιθέριου ελαίου.
Το χαμομήλι και τα παράγωγα του, χρησιμοποιούνται εξωτερικά σε ερεθισμούς του δέρματος και εσωτερικά σε ερεθιστικές καταστάσεις του στόματος, του φάρυγγα και του πεπτικού και αναπνευστικού συστήματος.
Πίνεται ως έγχυμα (δηλ. απλό εμποτισμό της δρόγης σε ζεστό νερό για 8-10 λεπτά και όχι βράσιμο) για να μην ανασταλούν οι φαρμακευτικές του ιδιότητες.
Το αιθέριο έλαιο του χαμομηλιού χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία (βιομηχανία καλλυντικών), την αρωματοποιία και την αρωματοθεραπεία.
Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : μέσα άνοιξης έως και αρχές καλοκαιριού (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση). Η καλύτερη στιγμή για μεταφύτευση χαμομηλιού είναι όταν το φυτό έχει ύψος 5 – 8 εκ..
Αποστάσεις φύτευσης: 20 – 30 εκ. στην γραμμή και 40 – 60 εκ. μεταξύ των γραμμών.
Πότισμα γενικά: Επειδή το χαμομήλι ωριμάζει νωρίς (αρχές έως μέσα Μαϊου), μπορεί να καλλιεργείται και χωρίς άρδευση.
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 1 με 2 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 4 – 5 πρώτων εβδομάδων, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 φορά την εβδομάδα.
Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμά της με την μέθοδο της σταγόνας και με μέτριες ποσότητες νερού.
Καλλιέργεια: υπαίθρια
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.