Σπανάκι μέτρια σγουρό – Matador (ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΠΟΡΟΣ)

Βιολογικοί σπόροι, παραδοσιακής ποικιλίας σπανακιού.

Καλλιεργείται σε κήπους της Ευρώπης, από την Βικτωριανή εποχή (μέσα 1800).

Το 2011, βραβεύτηκε από την Royal Horticultural Society’s (Αγγλία), για την ποιότητα των φύλλων της.

Σχηματίζει μεγάλα φύλλα, σκούρου πράσινου χρώματος και οβάλ σχήματος με μυτερή άκρη.

Η γεύση του είναι υπέροχη, ελαφρώς αλμυρή, που γλυκαίνει με την ωρίμανση.

Εάν θέλετε να συγκομίσετε νεαρά φύλλα (baby leafs), που θα τα προσθέσετε ωμά σε σαλάτες, πρέπει να περιμένετε 30 ημέρες από την σπορά. Ενώ για συγκομιδή όλου του φυτού για μαγειρική χρήση, το διάστημα σπορά – συγκομιδή, είναι 50 ημέρες.

Δοκιμάστε την σε σαλάτες (ωμή ή μαγειρεμένη), πίτες κ.α. 

Πολύ καλή αντοχή στο ξεβλάστωμα (πρόωρο ”σπόριασμα”) και στο κρύο.

Ιδανική για καλλιέργεια, από ερασιτέχνες και επαγγελματίες.

Καλλιέργεια υπαίθρια, θερμοκηπιακή και σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες.

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΣΠΑΝΑΚΙΟΥ MATADOR 

Χώρα προέλευσης ποικιλίας: Γερμανία

Καλλιεργείται από: άγνωστο, θεωρείται μια αρχαία ποικιλία.

Οι δικές μας παρατηρήσεις: κλασσική ποικιλία, με πολύ ποιοτικό φύλλωμα. Είναι γνωστή στην χώρα μας και καλλιεργείτε αρκετά χρόνια με επιτυχία… Εμείς την πολλαπλασιάζουμε από το 2005 και είναι μια από τις αγαπημένες μας.

Που μπορεί να καλλιεργηθεί στην χώρα μας: σε όλη την Ελλάδα, όταν οι συνθήκες περιβάλλοντος και εδάφους είναι κατάλληλες (βλέπε παρακάτω).

Ιδανική εποχή σποράς: α) Φεβρουάριο έως τέλος Μαρτίου, β) Σεπτέμβριο έως Νοέμβριο

Τύπος σπανακιού: Σπανάκι Semi savoy: μέτρια – σγουρό φύλλωμα

Χρώμα φύλλων: σκούρο πράσινο

Μέσο ύψος φυτού: 15 – 20 εκ.

Βράβευση ποιότητας ποικιλίας: βραβευμένη με Award of Garden Merit, της Royal Horticultural Society’s, το 2011.

Σπορά – συγκομιδή: 30 – 35 ημέρες (για νεαρά φύλλα – baby leafs) και 50 – 55 ημέρες (για συγκομιδή όλου του φυτού)

Μπορεί να καλλιεργηθεί σε γλάστρα ή μεγάλο δοχείο; ΝΑΙ

Κατάλληλη για επαγγελματική καλλιέργεια; ΝΑΙ

Κατάλληλη για οικιακό λαχανόκηπο; ΝΑΙ

Κατάλληλη ποικιλία για συγκομιδή νεαρών φύλλων (baby leafs); NAI

Απόδοση (παραγωγικότητα): πολύ παραγωγική

Πιστοποίηση βιολογικών σπόρων – φορέας: ECOCERT

Πιστοποίηση ανασυσκευασίας βιολογικών σπόρων – φορέας: ΔΗΩ

Άδεια συσκευασίας και διακίνησης σπόρων: ΚΕΠΠΥΕΛ Γιαννιτσών

 

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΠΟΡΑΣ ΣΤO ΣΠΑΝΑΚΙ

Επίπεδο δυσκολίας φυτρώματος (από 1 – 3): 1 (εύκολο)

Αριθμός σπόρων/γρ: 65 – 100 (εξαρτάται από την ποικιλία και την χρονιά καλλιέργειας)

Μούλιασμα σπόρων: δεν είναι απαραίτητο.

Εποχή σποράς: εξαρτάται από το είδος και την ποικιλία. Υπάρχουν δηλαδή, σπανάκια για την άνοιξη, το φθινόπωρο ή τον χειμώνα. Επίσης τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν ποικιλίες σπανακιού, που υπό προϋποθέσεις, μπορούν να καλλιεργηθούν και το καλοκαίρι. Είναι απαραίτητο να γνωρίζετε, η ποικιλία που θα καλλιεργήσετε, για ποια εποχή καλλιέργειας, είναι κατάλληλη.

Σπορά στο έδαφος: επιλέγουμε, ένα μέρος του κήπου μας, που να έχει αφράτο χώμα, να είναι γόνιμο και το προετοιμάζουμε για σπορά. Το ψιλοχωματίζουμε σε βάθος 30 – 40 εκ. και φροντίζουμε να αφαιρέσουμε τις μεγάλες πέτρες. Με τα χέρια μας ή με μια τσουγκράνα, ισιώνουμε την επιφάνεια.

Με ένα μυτερό ξύλο τραβάμε ευθείες γραμμές βάθους έως 2.5 εκ. οι οποίες θα απέχουν μεταξύ τους 20 – 40 εκ. Τοποθετούμε 3 – 4 σπόρους, ανά 10 – 15 εκ. και σκεπάζουμε, με καλά κοσκινισμένο χώμα απαλά τις γραμμές μας.

Ακολουθεί ένα καλό πότισμα, ή με μπεκ (που κάνουν ”νέφος” – μικροσταγονίδια) ή με ένα ποτιστήρι, που έχει στην έξοδο ”φυσούνα” και ρίχνει απαλά το νερό. Σημεία προσοχής: α) δεν βάζουμε έναν σπόρο σε κάθε θέση σποράς, για να είμαστε σίγουροι, ότι κάποιος ή κάποιοι από αυτούς θα φυτρώσουν, β) είναι σημαντικό οι σπόροι να τοποθετηθούν στο σωστό βάθος σποράς, γ) το έδαφος που θα σκεπάσετε τους σπόρους, να είναι ψιλοχωματισμένο, χωρίς σβώλους και ”μπάλες” χώματος, δ) δεν ποτίζουμε ποτέ… με λάστιχο. Η πίεση του νερού θα ξελακήσει τους σπόρους και θα μειωθεί, πολύ το ποσοστό επιτυχίας της καλλιέργειας. Ιδανικά στα σπανάκια, από την σπορά και σε όλη την διάρκεια της καλλιέργειας, ποτίζουμε με μπεκ, που κάνουν πολύ ψιλή βροχή (νέφος νερού).

Αραίωμα των νεαρών φυτών: όταν οι σπόροι φυτρώσουν και τα νεαρά φυτά, φτάσουν στο ύψος τον 2 – 3 εκ. αφήνουμε σε κάθε θέση σποράς 1 φυτό. Τα υπόλοιπα τα αφαιρούμε.

Σπορά σε γλάστρες: εκτός από την σπορά στο έδαφος, το σπανάκια, μπορούν να καλλιεργηθούν και σε γλάστρες. Οδηγίες για την σπορά σε γλάστρα, θα βρείτε στην ενότητα Τεχνικές συμβουλές (βλέπε παρακάτω).

Βάθος σποράς: 1.5 – 2.5 εκ. (ανάλογα με το μέγεθος του σπόρου).

Βασικές απαιτήσεις φυτρωτικότητας σπόρου – χρόνος: η θερμοκρασία του εδάφους ή του υποστρώματος, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ταχύτητα φυτρώματος, των σπόρων σπανακιού. Σε θερμοκρασίες εδάφους 10 έως 15°C, ο σπόρος του σπανακιού, θα φυτρώσει σε 5 – 7 ημέρες. Σπορά, σε θερμοκρασίες πάνω από 30°C, θεωρείται απαγορευτική, γιατί οι σπόροι θα έχουν πολύ χαμηλά ποσοστά φυτρωτικότητας (μικρή βλάστηση).

Αριθμός φυτών/m²: 25 – 40, ανάλογα με την πυκνότητα σποράς, που θα επιλέξετε.

 

ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΜΑΣ

Οικογένεια: Amaranthaceae

Επιστημονική ονομασία: Spinacia oleracea L.

Καταγωγή σπανακιού: Κεντρική Ασία, πιθανόν η Περσία.

Άλλες ονομασίες: – 

Διεθνείς ονομασίες: Spinach, Epinard, Spinat, Spinaci, Espinaca, Espinafre, Spanac, шпинат, ほうれん草

Γενικά στοιχεία για το σπανάκι: η ιστορία βεβαιώνει, ότι οι Πέρσες καλλιέργησαν για πρώτη φορά το σπανάκι, 20 αιώνες πριν. Με τα καραβάνια των Αράβων εμπόρων οι σπόροι του, μεταφέρθηκαν στην Ανατολή, όπου φαίνεται πως ρίζωσαν σχετικά γρήγορα, καθώς ήδη σε κάποια κινεζικά κείμενα του 7ου αιώνα μ.Χ. υπάρχουν αναφορές στο «περσικό λάχανο». Το σπανάκι έγινε για τους Άραβες ζωτικής σημασίας προϊόν και το επιδείκνυαν με ιδιαίτερη υπερηφάνεια. Με το διαμετακομιστικό εμπόριο και την σύναξη των λαών, μετά από τις αποικιακές τάσεις των Αράβων, το σπανάκι έφτασε στη Σικελία στα τέλη του 10ου αιώνα και αργότερα στην Ισπανία όπου καλλιεργήθηκε αμέσως. Η διάδοσή του ήταν ραγδαία αλλά σταδιακή ανά την Ευρώπη και στην χώρα μας έφτασε στα τέλη του 17ου αιώνα. Το όνομα αυτού του τόσο αγαπητού φυτού, διαδόθηκε από το αραβικό: «ισμπάναχ» – «ασπανάχ»  και με μικρές παραλλαγές διατηρήθηκε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η διάδοσή του αυξήθηκε μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, κυρίως λόγω της βαθιάς  πίστης των κοινών ανθρώπων, αλλά και των επιστημόνων ότι έχει αντιαναιμική δράση. Έτσι μέχρι σήμερα το σπανάκι δεν έλειψε από κανένα τραπέζι, είτε επρόκειτο για κάποιο φτωχικό νοικοκυριό είτε για κάποιο ανάκτορο. Ακόμα  και βασιλείς των περασμένων αιώνων, λάτρεψαν πιάτα στα οποία έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο το τόσο αγαπητό και ξεχωριστό λαχανικό.

Είδη σπανακιού: ο διαχωρισμός τους, γίνεται με βάση τα φύλλα των ποικιλιών. α) Σπανάκι Savoy: πολύ έντονα σγουρό φύλλωμα, β) Σπανάκι Semi savoy: μέτρια – σγουρό φύλλωμα και γ) Σπανάκι Smooth: ποικιλίες με ίσιο φύλλωμα.

Απαιτήσεις του σπανακιού σε κλίμα: φυτό ψυχρής εποχής. Άριστες θερμοκρασίες για την ανάπτυξη των φυτών, είναι από 16 έως 20 °C. Τα όρια ανάπτυξης των φυτών του σπανακιού, όσον αφορά τις θερμοκρασίες, είναι από τους 10 έως τους 25 °C. Τα νεαρά φυτά, μπορούν να ανεχθούν θερμοκρασίες έως -9°C.

Απαιτήσεις του σπανακιού σε έδαφος: εδάφη γόνιμα, μέσης σύστασης, που στραγγίζουν καλά, είναι τα καλύτερα για την καλλιέργεια του. Εάν στην περιοχή σας, την περίοδο που θέλετε να καλλιεργήσετε σπανάκι, επικρατούν βροχοπτώσεις, τότε μπορείτε να επιλέξετε κτήματα με αμμώδη εδάφη.

Λίπανση: καλό θα είναι, για να γίνει ολοκληρωμένη λίπανση, πριν από οποιαδήποτε ενέργεια σας να προχωρήσετε σε ανάλυση εδάφους. Είναι μια απλή και οικονομική μέθοδος. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας και να σας δώσουμε, όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες.

Αποστάσεις φύτευσης: 10 – 15 εκ. πάνω στην γραμμή καλλιέργειας (απόσταση φυτό από φυτό) και 20 – 40 εκ. γραμμή από γραμμή καλλιέργειας (απόσταση σειρά με σειρά).

Καλλιέργεια σε γλάστρες ή δοχεία: το σπανάκι καλλιεργείτε εύκολα σε ζαρντινιέρες ή γλάστρες. Ας δούμε παρακάτω την διαδικασία,  α) η γλάστρες ή τα δοχεία που θα καλλιεργήσετε σπανάκια, πρέπει να έχουν βάθος, τουλάχιστον 20 – 30 εκ. και η διάμετρος τους, στο επάνω μέρος να είναι τουλάχιστον 30 εκ. Πρέπει να προσέξετε, ώστε οι οπές στράγγισης στην βάση τους να είναι καλά ανοιχτές ή να ανοίξετε και άλλες, ώστε το νερό του ποτίσματος, να στραγγίζει καλά, από το υπόστρωμα. β) επιλέξτε, ένα ελαφρύ, βιολογικό υπόστρωμα για σπορά λαχανικών. Αποφύγετε αυτά που έχουν σβόλους ή πέτρες, γιατί θα εμποδίσουν τον σχηματισμό των ριζών. Εάν έχετε δικό σας υπόστρωμα, από κομποστοποίηση, κοσκινίστε το καλά και ”σπάστε” με τα χέρια σας τυχόν σβόλους, όταν το τοποθετείτε στην γλάστρα. γ) αφού γεμίσουμε τις γλάστρες μας με το υπόστρωμα, ανοίγουμε με το δάκτυλο μας, τρύπες βάθους έως 2.5 εκ. Οι τρύπες, αυτές μπορεί να έχουν μια απόσταση 10 εκ. (η μια από την άλλη) και να είναι σε κυκλική διάταξη. Στην συνέχεια, τοποθετήστε σε κάθε τρύπα 3 – 4 σπόρους,  σκεπάστε τους με το υπόστρωμα και ποτίστε ελαφριά και με προσοχή, ώστε να μην ξεσκεπάσετε τους σπόρους. δ) σε 5 – 10 ημέρες, οι σπόροι θα βλαστήσουν. Με το που φτάσουν στο ύψος τον 3 εκ. αραιώνουμε τα φυτά μας και αφήνουμε, ένα (το καλύτερο) σε κάθε θέση.  ε) τοποθετήστε τις γλάστρες σας, σε σημείο με αρκετή ηλιοφάνεια (6 – 8 ώρες την ημέρα). Όταν οι θερμοκρασίες της άνοιξης ανεβούν, μεταφέρετε τις γλάστρες σας, σε ημι -σκιερή θέση. ζ) διατηρείστε το υπόστρωμα της γλάστρας σταθερά υγρό, με μικρές ποσότητες νερού, καθ΄ όλη την διάρκεια της καλλιέργειας.

Ποτίσματα στο σπανάκι: είναι απαιτητικό φυτό στο αρδευτικό νερό. Στην χώρα μας, μπορεί να χρειαστεί πότισμα στα σπανάκια, ακόμα και σε φθινοπωρινή ή ανοιξιάτικη καλλιέργεια. Ο λόγος είναι ότι, το φυτό του σπανακιού, απαιτεί νερό καθ΄ όλη την διάρκεια της καλλιέργειας και εάν τις παραπάνω εποχές, δεν υπάρχουν βροχοπτώσεις για κάποιο διάστημα, το έλλειμα υγρασίας στο έδαφος, πρέπει να συμπληρωθεί με ποτίσματα. Εμπειρικά, θα λέγαμε ότι, την άνοιξη και αρχές του φθινοπώρου που οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες, ένα πότισμα ανά 1 – 2 ημέρες, είναι αρκετό. Ενώ την εποχή του χειμώνα, ένα πότισμα την εβδομάδα.

Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι, μικρού όγκου ποτίσματα, που διατηρούν την υγρασία σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο, είναι τα επιθυμητά. Ποτίσματα χωρίς προσοχή, με μεγάλες ποσότητες νερού είναι πιθανό να δημιουργήσουν σήψεις στις ρίζες του σπανακιού. Ως μέθοδος άρδευσης, αυτή που είναι καλύτερη είναι με μπεκ (τεχνική βροχή).

Πως και πότε γίνεται η συγκομιδή του σπανακιού;  α) συγκομιδή ολόκληρου του φυτού: το σπανάκι είναι φυτό γρήγορης ανάπτυξης και το διάστημα σπορά – συγκομιδή, είναι μικρό. Συνήθως, 35 έως 70 ημέρες (εξαρτάται από την εποχή καλλιέργειας και την ποικιλία). Όταν το φυτό του σπανακιού, φτάσει στο επιθυμητό ύψος και έχει σχηματίσει 5 – 6 μεγάλα φύλλα, μπορεί να ξεκινήσει η συγκομιδή του. Εάν καθυστερήσουμε και δεν συγκομίσουμε άμεσα τα φυτά, είναι πολύ πιθανό, αυτά να κιτρινίσουν και η ποιότητα του φυλλώματος τους να μειωθεί. Η συγκομιδή γίνεται χειρωνακτικά και διαδοχικά (σε ”χέρια”), γιατί μπορεί να μην είναι ίδια η ανάπτυξη όλων των φυτών. Ξεριζώνουμε το φυτό, τραβώντας το σταθερά από το έδαφος, με την ρίζα.  β) συγκομιδή νεαρών φύλλων (baby leafs): υπάρχουν αρκετές ποικιλίες σπανακιού, που είναι κατάλληλες για συγκομιδή νεαρών φύλλων. Στην περίπτωση που θέλουμε να συγκομίσουμε νεαρά – τρυφερά φύλλα, κάνουμε την παρακάτω διαδικασία. 20 – 30 ημέρες μετά την σπορά, με ένα ψαλιδάκι αφαιρούμε νεαρά φύλλα που είναι στην περιφέρεια του φυτού. Η συγκομιδή νεαρών φύλλων σπανακιού, γίνεται διαδοχικά και για αρκετό διάστημα, μέχρι το φυτό να σταματήσει την ανάπτυξη του.

Τα νεαρά φύλλα είναι τρυφερά, μαλάκα και μπορείτε να τα προσθέσετε σε σαλάτες (ωμά) με άλλα λαχανικά, ενώ ολόκληρο το φυτό, είναι ιδανικό για μαγειρική χρήση.

Διατήρηση και αποθήκευση: όταν αποθηκεύεται σωστά, το φρέσκο σπανάκι μπορεί να διατηρηθεί για 3 έως 7 ημέρες στο ψυγείο. α) Μην πλύνετε το σπανάκι πριν το αποθηκεύσετε. Η υγρασία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του σπανακιού και το πλύσιμο μπορεί να επιταχύνει την αλλοίωσή του. Πλύντε το μόνο όταν είστε έτοιμοι να το χρησιμοποιήσετε. β) Αν πρέπει να το πλύνετε, φροντίστε να στεγνώσει πολύ καλά πριν το αποθηκεύσετε. γ) Τυλίξτε το σπανάκι σε χαρτί κουζίνας. Αυτό θα απορροφήσει την υγρασία και θα βοηθήσει στη διατήρηση της φρεσκάδας του. δ) Τοποθετήστε το σπανάκι στο πιο κρύο συρτάρι του ψυγείου σας. Αυτό συνήθως βρίσκεται στο κάτω μέρος.

Προσβολές από έντομα: Αφίδες, Κολεόπτερα, Φυλλορύκτες.

Προσβολές από μύκητες – βακτήρια: Περονόσπορος, Πύθιο, Φουζάριο, Σκωρίαση, Ριζοκτόνια, Κερκοσπορίωση, Αλτερναρίωση, Κλαδοσπόριο, Ανθράκωση.

Προσβολές από ιώσεις: Μωσαϊκό του σπανακιού.

 

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ – ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ 

1) Οι σπόροι που διαθέτουμε, είναι πιστοποιημένοι βιολογικοί, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό, που ορίζει τους κανόνες παραγωγής και πιστοποίησης τους.

2) Επιλέγουμε βιολογικούς σπόρους, ΜΟΝΟ από κορυφαίες σπορό-παραγωγικές εταιρίες. Αυτές ακολουθούν όλες τις διαδικασίες, ώστε να διαθέτουν υψηλά επίπεδα βλάστησης και να είναι απαλλαγμένοι από παθογόνα.

3) Είναι όλοι αναπαραγόμενοι και ελεύθεροι πνευματικών δικαιωμάτων. Μπορείτε να τους να τους διατηρείτε και να τους αποθηκεύσετε για μελλοντική χρήση, χωρίς κανένα πρόβλημα.

4) Δεν είναι γενετικά τροποποιημένοι (Μεταλλαγμένοι) ούτε Υβρίδια. Ανήκουν στην κατηγορία, των βελτιωμένων ποικιλιών και παραδοσιακών ποικιλιών.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΠΟΡΟΙ ;

Οι σπόροι που έχουν παραχθεί, από φυτά, στα οποία εφαρμόζεται η βιολογική καλλιέργεια. Το αγρόκτημα που γίνεται η παραγωγή τους, ελέγχεται ώστε να γίνεται η εφαρμογή της βιολογικής γεωργίας και οι σπόροι που θα παραχθούν, να πληρούν τις προϋποθέσεις και να είναι κατάλληλοι για την αγορά.

Οι συμβατικοί σπόροι, πριν συσκευαστούν απολυμαίνονται με χημικά. Στους βιολογικούς σπόρους η απολύμανση τους γίνεται με φυσικούς τρόπους (π.χ. χρήση χαμηλών θερμοκρασιών).

Γιατί να επιλέξω τους βιολογικούς σπόρους;

– γιατί είναι σημαντικό για εμάς, αλλά και τις επόμενες γενιές, να διατηρηθούν οι παραδοσιακοί σπόροι. Επιλέγοντας βιολογικούς σπόρους, σας δίνεται η δυνατότητα να καλλιεργήσετε μια παραδοσιακή ποικιλία και να διατηρήσετέ σπόρους για δική σας χρήση.

– γιατί θα δοκιμάσετε ξεχωριστές – αυθεντικές γεύσεις.

– επειδή παράγονται σε κτήματα που καλλιεργούνται βιολογικά, είναι καλά προσαρμοσμένοι σε αυτές τις συνθήκες καλλιέργειας. Οπότε είναι μία ιδανική πρόταση, για κτήματα που θα εφαρμόσουν την βιολογική γεωργία ή άλλες οικολογικές μεθόδους καλλιέργειας.

– γιατί είναι μια έμπρακτη στήριξη, στην προσπάθεια που γίνεται, για μια βιώσιμη γεωργία, που σέβεται την βιοποικιλότητα και το περιβάλλον γενικότερα.