Η ματζουράνα ήταν γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων, με το όνομα «αμάρακον».
Τα νεαρά ζευγάρια στεφανώνοταν με κλαδιά ματζουράνας, γιατί πίστευαν ότι έχει το άρωμα της Αφροδίτης.
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν γνώση για τις θεραπευτικές της ιδιότητες, μάλιστα αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη ως «σάμψυχο».
Είναι πολυετές φυτό, ύψους έως 40 εκ.. Τα φύλλα της είναι πράσινου χρώματος, και τα άνθη πράσινου – άσπρου και μωβ – ροζ χρώματος.
Επιπλέον, τα όμορφα μωβ ή ροζ άνθη θα προσελκύσουν επικονιαστές όπως οι μέλισσες και οι πεταλούδες, κάτι που ωφελεί ολόκληρο τον κήπο σας.
Η Ματζουράνα, είναι ευαίσθητη σε χαμηλές θερμοκρασίες και στην έλλειψη νερού. Στην Βόρεια Ελλάδα καλλιεργείται ως ετήσιο φυτό, εκτός και εάν η καλλιέργειά της γίνει σε γλάστρα.
Επιλέξτε τοποθεσία που να είναι ηλιόλουστη και έδαφος που να στραγγίζει καλά το νερό. Απαιτεί έδαφος πλούσιο και αργιλώδες.
Εάν στην περιοχή σας η θερμοκρασία πέφτει κάτω από το μηδέν, μεταφέρετε την γλάστρα στο εσωτερικό, δίπλα σε παράθυρο.
Οικογένεια: Lamiaceae
Επιστημονική ονομασία: Origanum majorana L.
Διεθνείς κοινές ονομασίες: majoram, marjolaine, majoran,wild marjoram, sweet marjoram, garden marjoram, knotted marjoram
Κοινές ονομασίες: σάψυχο, μαντζουράνα, αμάρακον, σάμψυχο
Ύψος: 20 – 40 εκ.
Ιδανικό Ph εδάφους: 6.0 έως 8.0. Ιδανικό 6.1
Χρώμα λουλουδιών: λευκό – πράσινο
Κύκλος ζωής: ετήσιος σε περιοχές με χαμηλές θερμοκρασίες, 7 – 9 χρόνια σε περιοχές χωρίς παγετούς.
Για επαγγελματίες αγρότες: ΝΑΙ
Για ερασιτέχνες κηπουρούς: ΝΑΙ
Καλλιέργεια σε γλάστρα: ΝΑΙ (σε γλάστρες μεγάλου μεγέθους, που να στραγγίζουν καλά).
Εποχή συγκομιδής: Εάν θέλετε να αποξηράνετε την Ματζουράνα, κόψτε με ένα ψαλίδι τα κλαδιά της, στην έναρξη της άνθησης. Τα φύλλα αποξηραίνονται γρήγορα και διατηρούν τη γεύση τους καλά. Για να ξεραθούν, δέστε τα κλαδιά και κρεμάστε τα ανάποδα σε ένα σκιερό, ξηρό και καλά αεριζόμενο μέρος. Μετά την ξήρανση, αφαιρέστε τα φύλλα από τα κλαδιά και αποθηκεύστε τα, σε αεροστεγές δοχείο. Εάν θέλετε φρέσκα φύλλα, μπορείτε να κόβετε, καθ΄ όλη την διάρκεια ανάπτυξης του φυτού.
Χρήσεις: Η γεύση της είναι ηπιότερη από αυτή της ρίγανης, γι΄αυτό και καλό θα είναι, να την προσθέτετε στο τέλος του μαγειρέματος.
Χρησιμοποιήστε τη σε πιάτα κρεάτων, πουλερικών, λαχανικών, αυγών, σε σούπες, σάλτσες, σε πιάτα ζυμαρικών και σε πιάτα με ρύζι.
Η Ματζουράνα αποτελεί βασικό συστατικό σε λουκάνικα της Πολωνίας και της Γερμανίας. Οι Γερμανοί το λένε και ‘’ βότανο των λουκάνικων’’.
Το τσάι με φύλλα Ματζουράνας, είναι πολύ θρεπτικό, αρωματικό και πολλές ομοιοπαθητικές ιδιότητες .
Η Ματζουράνα χρησιμοποιείται, επίσης και στην αρωματοποιία.
Το αιθέριο έλαιο της ματζουράνας, είναι ένα μοναδικό μαγειρικό πρόσθετο, με πολλά εσωτερικά και εξωτερικά οφέλη. Το ποώδες άρωμα του ελαίου μαντζουράνας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αρωματίσει μαγειρευτά, ντρέσινγκ, σούπες και πιάτα με κρέας και μπορεί να πάρει τη θέση της αποξηραμένης μαντζουράνας κατά το μαγείρεμα. Εκτός από τα γαστρονομικά οφέλη της, η μαντζουράνα μπορεί να ληφθεί εσωτερικά για να υποστηρίξει ένα υγιές καρδιαγγειακό και ανοσοποιητικό σύστημα. Η μαντζουράνα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τις ηρεμιστικές της ιδιότητες. Έχει επίσης θετική επίδραση στο νευρικό σύστημα. Το άρωμα του ελαίου ματζουράνας είναι ζεστό, ποώδες και ξυλώδες και συμβάλλει στην προώθηση μιας χαλαρωτικής ατμόσφαιρας.
Κατάλληλη εποχή μεταφύτευσης : αρχές άνοιξης και φθινόπωρο (αναλόγως το υψόμετρο και την γεωγραφική θέση).
Αποστάσεις φύτευσης: 30 – 40 εκ. στην γραμμή και 60 – 80 εκ. μεταξύ των γραμμών.
Ευνοϊκή συγκαλλιέργεια: Τα φυτά συντροφιάς, είναι μια δοκιμασμένη στο χρόνο μέθοδος κηπουρικής, που εμπλουτίζει και προστατεύει τις ευάλωτες καλλιέργειες.
Αναπτύσσεται καλά δίπλα σε όλα τα φυτά και στην πραγματικότητα πιστεύεται, ότι διεγείρει την ανάπτυξη τους. Μπορείτε να φυτέψετε τη μαντζουράνα σας, σχεδόν οπουδήποτε στον κήπο σας και να είστε σίγουροι ότι θα κάνει καλό.
Αν θέλετε να βελτιώσετε την απόδοση της μαντζουράνας σας, τότε αυτό συμβαίνει, όταν φυτεύεται δίπλα σε τσουκνίδα.
Η μαντζουράνα αναπτύσσεται καλύτερα σε πλούσιο, καλά στραγγιζόμενο έδαφος με ουδέτερο pH. Τα καλύτερα συντροφικά φυτά μαντζουράνας ευδοκιμούν στο ίδιο είδος εδάφους. Μερικά παραδείγματα συγκεκριμένων φυτών λαχανικών, που λειτουργούν καλά με τη μαντζουράνα στον κήπο, περιλαμβάνουν το σέλινο, το καλαμπόκι, την μελιτζάνα, τα κρεμμύδια, τον αρακά, τις πατάτες και τα ραπανάκια.
Αποφύγετε να φυτέψετε κοντά στην ματζουράνα, φυτά που θα υποφέρουν, εάν έχουν σαφώς διαφορετικές συνθήκες ανάπτυξης.
Πότισμα γενικά: Η ματζουράνα, είναι περισσότερο απαιτητική από την ρίγανη, όσον αφορά το νερό.
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, μέχρι το φυτό να ‘’πιάσει’’ στο έδαφος, ποτίστε (αναλόγως το έδαφος) 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Όταν διαπιστώσετε ότι το νεαρό φυτό σας, έχει δημιουργήσει καινούργια φύλλα, αρχίστε να μειώνετε σταδιακά τα ποτίσματα. Μετά το στάδιο των 2 πρώτων μηνών, το πότισμα μπορεί να μειωθεί σε 1 με 2 την εβδομάδα (κατά τους ανοιξιάτικους – θερινούς μήνες).
Εάν η καλλιέργεια γίνει στο έδαφος, προτιμήστε το πότισμα της με την μέθοδο της σταγόνας και με μικρές ποσότητες νερού. Το πολύ νερό θα προκαλέσει μυκητολογικές προσβολές στο ριζικό σύστημα και θα μειώσει την μυρωδιά του φυτού. Δέκα ημέρες πριν την συγκομιδή, καλό θα είναι να σταματάνε εντελώς τα ποτίσματα. Κατά αυτόν τον τρόπο, δηλαδή με την έλλειψη νερού, το φυτό βελτιώνει την μυρωδιά του (αιθέρια έλαια).
Καλλιέργεια: υπαίθρια
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η χρήση των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, πρέπει να γίνεται με την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.